Η ερώτηση αν είναι καλύτερα να εργάζεται κάποιος στον ιδιωτικό ή στον δημόσιο τομέα είναι συχνή και το δίλημμα δεν είναι νέο αλλά γίνεται εντονότερο ανά περιόδους. Όσο μάλιστα το ποσοστό ανεργίας αυξάνεται ή δεν μειώνεται, ειδικά το ποσοστό ανεργίας των νέων και των γυναικών, τόσο εμφανέστερη είναι η τάση αναζήτησης ευκαιριών εργασίας και στους δύο τομείς. Με λίγα λόγια παύει να υφίσταται, σε μεγάλο βαθμό, η απαξίωση του δημοσίου τομέα στα μάτια των νέων.

Αν ανατρέξουμε πολλά χρόνια πίσω θα δούμε ότι η εργασία στον δημόσιο τομέα ήταν στενά συνδεδεμένη με την αναγνώριση των γνώσεων και ικανοτήτων των ατόμων. Επομένως οι «μορφωμένοι» καταλάμβαναν πολλές από τις διαθέσιμες θέσεις. Σιγά σιγά το σύνολο των συνθηκών εργασίας, των παροχών και των δυνατοτήτων εξέλιξης που πρόσφερε ο ιδιωτικός τομέας σε σχέση με αυτών του Δημοσίου οδήγησε στην ισορροπία της ζήτησης και προσφοράς εργασίας σε διαφορετικό σημείο. Όταν δε η εργασία στο Δημόσιο συνδέθηκε έντονα με τις πελατειακές σχέσεις (βλέπε «ρουσφέτι») η κριτική έφτασε στα όρια της κατακραυγής αλλά το όνειρο για μια «θεσούλα στο Δημόσιο» υπήρχε άλλες φορές ενδόμυχα και άλλες φορές εκφραζόταν ανοιχτά.

Δημόσιος τομέας

Μία λέξη αρκεί για να εξηγήσει πολλά από τα καλά και τα κακά που συμβαίνουν στις δημόσιες υπηρεσίες. Μονιμότητα! Για πάρα πολλούς ανθρώπους η σιγουριά για τη διατήρηση της εργασιακής τους θέσης και, επομένως, της διά βίου εξασφάλισης ενός εισοδήματος είναι το σημαντικότερο κριτήριο επιλογής. Όταν μάλιστα συμβαίνει η πορεία της οικονομίας να μην είναι αναπτυξιακή αλλά εισέρχεται σε περίοδο στασιμότητας, τότε δημιουργείται ανασφάλεια. Όσο δε το πρόβλημα αποκτά σημαντικές διαστάσεις (π.χ. μεγάλο ποσοστό ανεργίας, οικονομική ύφεση ή κρίση σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες) τόσο η μονιμότητα στον εργασιακό χώρο αποκτά μεγαλύτερη σημασία. Βεβαίως η αρνητική όψη αυτού του νομίσματος είναι η μειωμένη συμβολή του δημόσιου τομέα στην αύξηση της παραγωγικότητας με αποτέλεσμα αυτή η διαπίστωση να αποτελεί, κατά κάποιον τρόπο, τροχοπέδη στην οποιουδήποτε είδους ανταμοιβή των εργαζομένων με υψηλές ικανότητες και επιδόσεις και αυτών με χαμηλές. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της εργασίας στον δημόσιο τομέα είναι η δυνατότητα για εργασία σε άλλη πόλη της Ελλάδας. Φυσικά η γεωγραφική μετακίνηση δεν πραγματοποιείται πάντα εύκολα και γρήγορα αλλά τουλάχιστον υπάρχει αυτή η δυνατότητα για όσους ενδιαφέρονται και επιδείξουν την ανάλογη υπομονή και επιμονή!

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να γίνει αναφορά στο ωράριο εργασίας, το οποίο συνήθως τηρείται, καθώς και στην καταβολή της νόμιμης αμοιβής που αντιστοιχεί στις υπερωρίες και στην ύπαρξη πληθώρας ειδικών επιδομάτων. Όσον αφορά την ανέλιξη στην ιεραρχία, αυτή καθίσταται εφικτή με το πέρασμα των ετών. Επομένως, ένας νέος με εξαιρετικές ικανότητες, γνώσεις και απόδοση θα πρέπει συνήθως να περιμένει αρκετά χρόνια για να μπορέσει να καταλάβει μία θέση με σημαντικές αρμοδιότητες και ευθύνες. Εκτός αυτού οι αποφάσεις, οι ενδεχόμενες αλλαγές στον τρόπο εργασίας, οι μισθολογικές εξελίξεις και άλλα λαμβάνονται σε κεντρικό επίπεδο, οπότε είναι λίγες οι δυνατότητες του εργαζομένου να καταφέρει να ελέγξει ή να προκαλέσει μόνος του ουσιαστική προσωπική και μισθολογική ανάπτυξη. Εξίσου απογοητευτική είναι η γραφειοκρατική διαδικασία υποβολής βελτιωτικών προτάσεων.

Ιδιωτικός τομέας

Ο ιδιωτικός τομέας, από τη μεριά του, έχει τα δικά του θετικά και αρνητικά σημεία. Στην πρώτη κατηγορία ανήκει το καλό περιβάλλον εργασίας το οποίο συνήθως παρέχει, υπό την έννοια των καλοσυντηρημένων κτιριακών εγκαταστάσεων και της παροχής του απαραίτητου και σύγχρονου εξοπλισμού για τη διεκπεραίωση των καθημερινών εργασιών.

Επίσης, ενώ πολλές φορές οι αμοιβές που αντιστοιχούν σε θέσεις που καλύπτονται από νεοεισερχομένους στην αγορά εργασίας είναι συχνά χαμηλότερες από τις αντίστοιχες του Δημοσίου, οι αμοιβές που αφορούν εργαζομένους με μεγάλη πείρα αυξάνονται με μεγαλύτερο ρυθμό. Εξάλλου, ο αποτελεσματικός και παραγωγικός εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να διεκδικήσει την υψηλότερη αμοιβή που επιθυμεί για τον εαυτό του σε άλλες εταιρίες. Ακόμη, η εργασία στον ιδιωτικό τομέα είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για όσους επιθυμούν να εργάζονται σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον που απαιτεί συνεχείς προσπάθειες και αποδείξεις. Εξάλλου το συγκεκριμένο περιβάλλον είναι πιο ευέλικτο, επομένως κάποιος μπορεί ευκολότερα να αλλάξει αντικείμενο εργασίας, ακόμη και να προβεί σε αλλαγή καριέρας, καθώς και να αποχωρήσει από μια εταιρία για να εργαστεί σε κάποια άλλη προκειμένου να αποφύγει σημεία που του προκαλούν δυσαρέσκεια. Δυστυχώς, όμως, όλα δεν είναι ρόδινα ούτε στον ιδιωτικό τομέα! Το ωράριο εργασίας πολύ συχνά δεν ακολουθείται και μάλιστα χωρίς την καταβολή νόμιμης αποζημίωσης για τις πρόσθετες ώρες εργασίας. Επίσης, η αξιολόγηση των ατόμων δεν γίνεται πάντα βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και δεν είναι λίγες οι φορές που οι εργαζόμενοι νιώθουν να «χρησιμοποιούνται» από τις εταιρίες όσο αυτές θεωρούν ότι είναι χρήσιμοι και αποδοτικοί και να απολύονται ή να εξωθούνται σε παραιτήσεις στην αντίθετη περίπτωση.