Μέχρι σήμερα η ανάπτυξη μπορούσε να μετρηθεί με το κατά κεφαλήν εισόδημα. Σήμερα τα δεδομένα αλλάζουν. Οι δείκτες ποιότητας ζωής δεν περιορίζονται στην κατανάλωση.
Οι ειδήσεις για χρεοκοπία μεγάλων επιχειρήσεων, αλλά και μικρότερων ακόμα και κρατών είναι πλέον καθημερινότητα. Μέχρι πρόσφατα ένα σημαντικός δείκτης ανάπτυξης θεωρούνταν η κατανάλωση. Η μη κυβερνητική οργάνωση Footprint Network καθιέρωσε την παγκόσμια ημέρα εξάντλησης. Η εξάντληση παραπέμπει στην εξάντληση των φυσικών πόρων. Το ένα πέμπτο του πληθυσμού της γης δηλαδή 1,4 δις άνθρωποι που ζουν στις πλούσιες χώρες καταναλώνουν το 80% περίπου των αγαθών που παράγονται παγκοσμίως.
Εάν και τα 7 δις άνθρωποι πάνω στη γη είχαν τις ίδιες καταναλωτικές συνήθειες θα χρειαζόντουσαν πέντε με έξι πλανήτες ακόμα. Ο Γιούργκεν Μάιερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης λέει σχετικά:
«Νομίζω πως ένα πρόβλημα είναι ότι εμείς εδώ στη Γερμανία ή και σε όλη την Ευρώπη πιστεύουμε πως όσο περισσότερα αγαθά έχουμε τόσο πιο ευτυχισμένοι είμαστε. Πιστεύουμε πως η ευτυχία θα μεγαλώσει εάν αυξηθεί το επίπεδο ζωής. Και τότε παράγουμε πιο πολύ για να καταναλώνουμε πιο πολύ και να είμαστε θεωρητικά όλοι πιο ευτυχισμένοι.»
Δείκτης ανάπτυξης και η ικανοποίηση των πολιτών
Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι έτσι τα πράγματα. Ασθένειες όπως η κατάθλιψη ή οι καρδιοπάθειες που οφείλονται κυρίως στο στρες αυξάνονται δραματικά. Έχει αποδειχθεί πως στη Γερμανία τα ασφαλιστικά ταμεία ξοδεύουν ετησίως γύρω στα 22 δις ευρώ για την αντιμετώπιση των καταθλίψεων. Την κατανάλωση λοιπόν δεν την πληρώνει μόνο ένας αλλά το σύνολο. Τα ΜΜΕ είναι ένα σημαντικός παράγοντας για την προώθηση και την αύξηση της κατανάλωσης:
«Πρόκειται για πραγματική πλύση εγκεφάλου. Και επιπλέον υπάρχουν και όλες αυτές οι σειρές του Χόλυγουντ».
Η ανάπτυξη μιας χώρα μετράται πάντα με το ΑΕΠ. Όσο πιο υψηλό είναι το κατά κεφαλήν εισόδημα τόσο μεγαλύτερη η ανάπτυξη μιας χώρας. Σιγά σιγά γίνεται όμως ολοένα και περισσότερο συνείδηση πως ο καταναλωτισμός δεν φέρνει την ευτυχία. Αντιθέτως η εμμονή στην αύξηση της παραγωγικότητας και η συνεχής πίεση για αποδοτικότητα φέρνουν αντίθετα αποτελέσματα.
Ακόμα και ο ΟΟΣΑ, ο διεθνής οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη εργάζεται προς την κατεύθυνση ενός νέου ορισμού του πλούτου. Ένας ορισμός ο οποίος δεν θα περιλαμβάνει μόνο τα οικονομικά αγαθά αλλά και το επίπεδο ικανοποίησης των πολιτών.
