Όταν αισθάνεστε πολύ άρρωστος για να φάτε, η καλύτερη θεραπεία είναι ένα χαλαρωτικό ποτήρι γάλα; Παρακάτω εξηγείται γιατί αυτό θα μπορούσε να κάνει το αντίθετο, και να σας κάνει να νιώσετε χειρότερα.
Όταν αισθάνεστε πολύ άρρωστος για να φάτε, ή όταν έχετε δυσπεψία, τι θα μπορούσε να είναι καλύτερο από ένα ποτήρι γάλα για να διευθετήσει το στομάχι σας; Είναι καταπραϋντικό όταν το πίνετε, και έτσι τουλάχιστον παίρνετε και θρεπτικά συστατικά μέσα σας.Αυτή η θεραπεία εφαρμόζεται εδώ και χρόνια σε χώρες όπου το γάλα είναι δημοφιλές. Μέχρι τη δεκαετία του 1980, οι γιατροί μερικές φορές πρότειναν το γάλα σε ασθενείς με δωδεκαδακτυλικό έλκος στο έντερο για να τους βοηθήσουν να ανακουφιστούν.
Το γάλα είναι στην πραγματικότητα ελαφρώς όξινο, αλλά πολύ λιγότερο από ότι το γαστρικό οξύ που παράγεται φυσικά από το στομάχι. Γι 'αυτό, για πολύ καιρό πίστευαν ότι το γάλα θα μπορούσε να εξουδετερώσει αυτό το ισχυρότερο οξύ και να ανακουφίσει τον πόνο. Μελέτες έχουν δείξει ότι το γάλα ενεργοποιεί την παραγωγή οξέος, το οποίο μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε και πάλι άρρωστοι μετά από μια μικρή χρονική περίοδο ανακούφισης.
Το 1976, δέκα σκληραγωγημένοι συμμετέχοντες έβαλαν στην έρευνα τους ίδιους τους εαυτούς τους για να το ελέγξουν αυτό. Είχαν αδειάσει τα στομάχια τους και στη συνέχεια τρέφονταν μόνο με γάλα μέσω ενός σωλήνα από τη μύτη τους. Μία ώρα αργότερα το περιεχόμενο από τα στομάχια τους είχε απορροφηθεί και πάλι και στη συνέχεια, η έκκριση γαστρικού οξέος μετριόταν κάθε πέντε λεπτά. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το γάλα προκάλεσε μια αύξηση στην έκκριση του γαστρικού οξέος για τις επόμενες τρεις ώρες, γεγονός το οποίο θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι που πάσχουν από έλκη συνήθως βιώνουν πόνο λίγες ώρες μετά από ένα γεύμα.
Δεν είναι μόνο το γάλα, όμως. Μελέτες που συγκρίνουν τον καφέ, το τσάι, τη μπύρα και το γάλα βρήκαν ότι όλα αυτά διεγείρουν την έκκριση του οξέος. Η μπύρα και το γάλα έχουν την μεγαλύτερη επίδραση, πράγμα που υποδηλώνει, κάπως απροσδόκητα, ότι το ρΗ του ποτού δεν έχει καμία σημασία, όταν πρόκειται για την παραγωγή οξέος.
Ποιο είναι λοιπόν το συστατικό στο γάλα που προκαλεί το στομάχι να παράγει οξύ; Οι ερευνητές στη μελέτη του 1976 εξέτασαν τα λιπαρά του γάλακτος συγκρίνοντας πλήρη, χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και χωρίς λιπαρά γάλατα. Όλα έχουν αυξημένη έκκριση οξέως. Τι συμβαίνει όμως με το ασβέστιο; Όταν έκανε το πείραμα χρησιμοποίησε γάλα χαμηλό σε ασβέστιο, που παράγει λιγότερο οξύ, αλλά δεν υπήρξε καμία διαφορά. Οι ασθενείς οι οποίοι παρουσίαζαν ενδείξεις δωδεκαδακτυλικού έλκους, αλλά δεν αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή τα συμπτώματα, παράγουν περισσότερο οξύ.
Το άλλο συστατικό το οποίο ενδέχεται να σταματήσει το γάλα να εγκαθίσταται στο στομάχι είναι η πρωτεΐνη του γάλακτος, η καζεΐνη. Θεωρείται ότι, είτε διεγείρει την απελευθέρωση της ορμόνης γαστρίνης, η οποία με τη σειρά της ελέγχει πλήρως την παραγωγή του γαστρικού οξέος, είτε διεγείρει άμεσα τα κύτταρα στο βλεννογόνο του στομάχου, για να απελευθερώσει οξύ.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, το γάλα δεν συνίσταται πλέον για τα άτομα που πάσχουν από έλκη, διότι θα μπορούσε να κάνει ακριβώς το αντίθετο από το να τους καταπραΰνει. Θα μπορούσε να τους κάνει χειρότερα. Το 1986, ασθενείς με δωδεκαδακτυλικό έλκος πέρασαν τέσσερις εβδομάδες στο νοσοκομείο με φαρμακευτική αγωγή στο πλαίσιο μιας ελεγχόμενης δοκιμής. Μια "άτυχη" ομάδα ανατέθηκε να πίνει μόνο γάλα - δύο λίτρα την ημέρα συνολικά, με προσθήκη ζάχαρης, αν προτιμάται. Η άλλη ομάδα έφαγε τη συνήθη διατροφή του νοσοκομείου. Και στις δύο ομάδες προσφέρονταν επιπλέον φρούτα, κι έτσι υπήρχε μια παρόμοια συνολική λήψη θερμίδων μεταξύ των δύο ομάδων. Στο τέλος των τεσσάρων εβδομάδων κάθε ασθενής υποβλήθηκε σε ενδοσκόπηση για να εξετάσει το έλκος του. Σημαντικά περισσότεροι άνθρωποι που είχαν έλκος, θεραπεύτηκαν στην συνήθη διατροφή, ενώ λιγότεροι από το αναμενόμενο βελτιώθηκαν από την ομάδα κατανάλωσης γάλακτος.Το γάλα φάνηκε να παρεμποδίζει τη διαδικασία της επούλωσης.
Αν είστε καλά, το να πίνετε γάλα είναι ενθαρρυντικό, δεδομένου ότι είναι μια καλή πηγή πρωτεϊνών και ασβεστίου. Αλλά θα μπορούσαν οι μεγάλες ποσότητες γάλακτος να παρουσιάσουν κάποιο πρόβλημα; Το 1980, 21.000 ενήλικες στην πόλη του Tromso στη Νορβηγία, κλήθηκαν να συμμετάσχουν σε μια μελέτη για την υγεία, όπου θα πρέπει να ακολουθηθεί για επτά χρόνια, στη διάρκεια των οποίων αναπτύχθηκαν 328 πεπτικά έλκη (ένας γενικός όρος που καλύπτει έλκη δωδεκαδακτύλου και στομάχου). Βρήκαν ότι οι λάτρεις του γάλακτος (που ορίζεται από τέσσερα ή περισσότερα ποτήρια την ημέρα) είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν έλκος, ιδίως μεταξύ των ανδρών. Και πάλι, δεν είχε καμία διαφορά αν το γάλα ήταν γεμάτο λιπαρά ή αποβουτυρωμένο. Έτσι μήπως το γάλα προκαλεί τα έλκη; Η δυσκολία εδώ είναι ότι μερικοί άνθρωποι με πόνο πίνουν γάλα για να διευκολύνουν τα συμπτώματα προσωρινά, έτσι ίσως έχουν την κατανάλωση γάλακτος, ως αποτέλεσμα του έλκους. Όμως, ο κίνδυνος εκείνων που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες γάλακτος είναι επίσης υψηλός μολονότι δεν έχει συμπτώματα. Επομένως είναι δύσκολο να απαλλαγούμε από την αιτιότητα.