Οι ηλικιωμένοι άνω των 75 ετών που κάνουν ελαφρά έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ (κρασιού, μπίρας κ.α.), έχουν μειωμένο κίνδυνο να εμφανίσουν συμπτώματα γεροντικής άνοιας και Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με νέα γερμανική επιστημονική έρευνα, αν και δεν φαίνεται να συμφωνούν όλοι οι ειδικοί για τα οφέλη από τις «ασφαλείς» δόσεις αλκοόλ. Οι ερευνητές από διάφορους φορείς (Ιατρική Σχολή πανεπιστημίου Ανοβέρου, Τμήμα Ψυχιατρικής πανεπιστημίου Βόννης, Ιατρικό Κέντρο πανεπιστημίου Αμβούργου, πανεπιστήμιο Λειψίας, Τεχνικό Πανεπιστήμιο Μονάχου), με επικεφαλής τον Ζίγκφριντ Βάϊερερ του Κεντρικού Ινστιτούτου Νοητικής Υγείας του Μανχάιμ, δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη (μετα-ανάλυση 23 δημοσιευμένων ερευνών πάνω στο ζήτημα διεθνώς) στο εξειδικευμένο περιοδικό για θέματα γήρανσης “Age and Ageing” της Oxford University Press.
Οι Γερμανοί επιστήμονες μελέτησαν 3.327 άτομα ηλικίας άνω των 75 ετών (με μέση ηλικία 80 ετών) επί χρονικό διάστημα τριών ετών. Οι ερευνητές συμπέραναν ότι η μακρόχρονη κατανάλωση αλκοόλ, ιδίως σε μεγάλες ποσότητες, βλάπτει τις νοητικές λειτουργίες και διευκολύνει την εκδήλωση της νευροεκφυλιστικής νόσου του εγκεφάλου, όμως αν η κατανάλωση είναι ήπια, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της νοητικής εκφύλισης. Συγκεκριμένα, υπολογίστηκε ότι η με μέτρο κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με ένα, κατά μέσο όρο, μειωμένο κίνδυνο κατά 30% για άνοια και 40% για Αλτσχάιμερ, σε σχέση με όσους δεν πίνουν καθόλου.
Παραμένει πάντως ακόμα αβέβαιο αν όλα τα είδη αλκοόλ έχουν σχεδόν το ίδιο ευεργετικό αποτέλεσμα ή αν υπάρχουν διαφοροποιήσεις μεταξύ κρασιού, μπίρας και λοιπών αλκοολούχων ποτών. Μερικές παλαιότερες μελέτες έχουν δείξει ότι κυρίως το κρασί φαίνεται να παρέχει τα περισσότερα οφέλη.
Προηγούμενες μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι στο αλκοόλ μπορεί να αποδοθεί περίπου το 10% των συνολικών περιπτώσεων άνοιας στους ηλικιωμένους. Η νέα μελέτη αναδεικνύει τη συσχέτιση του αλκοόλ με άλλους θετικούς παράγοντες, όπως την ύπαρξη φίλων (οι κοινωνικές σχέσεις διευκολύνουν την κατανάλωση αλκοόλ με παρέα), την καλύτερη μόρφωση, το να μη ζει ο ηλικιωμένος μόνος του, την απουσία κατάθλιψης, τη σωστή διατροφή, τη σωματική άσκηση, τη νοητική εκγύμναση κ.α. Ακόμα όμως κι αν απομονωθούν αυτοί οι άλλοι θετικοί παράγοντες, μόνο του το αλκοόλ, σε μικρές έως μέτριες ποσότητες, σύμφωνα με τους Γερμανούς ερευνητές, φαίνεται να λειτουργεί προστατευτικά κατά της εγκεφαλικής άνοιας.
Δεν έχουν όμως όλοι οι ειδικοί παρόμοια γνώμη. Όπως δήλωσε στη βρετανική «Γκάρντιαν», ο καθηγητής νευροψυχοφαρμακολογίας του Imperial College του Λονδίνου Ντέιβιντ Νατ, αποτελεί μύθο η ιδέα ότι η κατανάλωση μικρών ποσοτήτων αλκοόλ δεν βλάπτει τον οργανισμό, ενώ επεσήμανε ότι η βιομηχανία αλκοόλ αξιοποιεί κατάλληλα αυτή την πεποίθηση για να προωθήσει τα προϊόντα της. Όπως ανέφερε, «δεν υπάρχει ασφαλής δόση αλκοόλ» για μια σειρά από λόγους.
Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Νατ, το αλκοόλ είναι μια τοξίνη που σκοτώνει μικροοργανισμούς, γι’ αυτό χρησιμοποιείται για τη συντήρηση των τροφίμων και την αποστείρωση των ιατρικών οργάνων. Από την άλλη, όπως υποστηρίζει, «τα υποτιθέμενα καρδιαγγειακά οφέλη μιας χαμηλής κατανάλωσης αλκοόλ σε μερικούς μεσήλικες δεν μπορούν να αποτελέσουν απόδειξη ότι το αλκοόλ είναι ωφέλιμο…Μέχρι να γίνουν τα κατάλληλα πειράματα, δεν έχουμε απόδειξη ότι το αλκοόλ ωφελεί την υγεία».
Εξάλλου, προσέθεσε, το αλκοόλ αποδεδειγμένα αυξάνει τον κίνδυνο για τροχαία ατυχήματα, καρκίνο, έλκος κ.α., με συνέπεια, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πάνω από 2,25 εκατ. άνθρωποι να πεθαίνουν ετησίως από αυτό.
