 «Νιώθω ηττημένος», «με πνίγει το δίκαιο», «πώς θα με εμπιστευτούν ξανά οι άνθρωποι;», είναι οι σκέψεις ενός ανθρώπου που μόλις έχασε τη δουλειά του και έχει τα στοιχειώδη για να ζήσει (διότι αλλιώς η ερώτηση είναι μία και μόνη - «πώς θα τα βγάλω πέρα;»). Όσα βιώνει ένας άνθρωπος που πρωτοβγαίνει στην ανεργία είναι τόσα πολλά και τόσο άδικα, που χρειάζεται μεγάλες αντοχές, ωριμότητα και ψυχραιμία κυρίως για να αντιμετωπίσει τον έξω κόσμο. Αν καταλάβει βεβαίως κάποιος πως η ανεργία είναι ένα φαινόμενο που σήμερα αφορά στην αγορά συνολικά και όχι μονάχα εκείνον προσωπικά μπορεί να νιώσει και λίγο καλύτερα. Γιατί είναι αλήθεια, η ανεργία αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου συστήματος αβεβαιότητας, αλλαγής των ισορροπιών και έλλειψης ελέγχου. Ωστόσο, όσο και να το ξέρουμε, ό,τι και να μας λένε οι άλλοι, οι περισσότεροι από εμάς έχουμε βιώσει την ανεργία με τον χειρότερο τρόπο!
Το πιο χαρακτηριστικό συναίσθημα του άνεργου είναι η ντροπή, μια βαθιά ντροπή, δύσκολα αναστρέψιμη που βιώνει οποιοσδήποτε βρεθεί σε αυτή τη θέση. Σε μια τέτοια ιστορία όμως δεν υπάρχει τίποτα ανήθικο ή μεμπτό για να ντρέπεται κάποιος που βρίσκεται χωρίς δουλειά σε περίοδο κρίσης διότι αν μείνεις και σε περίοδο παχιών αγελάδων, άντε και να σε κακολογήσεις αλλά τέτοιες μέρες... Όμως αυτό το συναίσθημα δεν ελέγχεται ενώ συχνά το παίρνουμε από τους γύρω μας. Ο άνεργος έλκει βλέμματα οίκτου και συμπάθειας που δεν έχει συνηθίσει, ακούει κουβέντες που τον φέρνουν σε δύσκολη θέση που πολλά «πώς» και «γιατί» δεν απαντώνται, βιώνει λόγια συμπαράστασης που όμως δεν τον ελαφραίνουν (σπανίως μας κάνει καλό το να βρίζουν οι άλλοι και να κατηγορούν αυτόν που μας έφταιξε αρκεί μια κουβέντα, οι πολλές απλώς επαναφέρουν το ζήτημα μπροστά μας ξανά και ξανά) και πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες κουβέντες σε όποιον τον ρωτάει ακούγοντας ταυτόχρονα πολλές συμβουλές, άσκοπες και ανούσιες. Ε, πολύ θέλει για να κλειστεί στο σπίτι του και να απομονωθεί τελείως;
Ο αμέσως επόμενος λόγος για τον οποίο κάποιος προτιμά να αποτραβηχτεί είναι γιατί νιώθει την ανεργία σαν το στίγμα που δεν θα του δώσει νέα δουλειά. Γενικότερα, οι δουλειές φέρνουν κι άλλες δουλειές. Αυτό σχετίζεται κατ' αρχήν με τη δική μας διάθεση προφανώς αλλιώς περιφέρεις τον, ικανοποιημένο, πληρωμένο, επαγγελματία εαυτό σου και αλλιώς τον καταθλιμμένο, άφραγκο, άνεργο- αλλά και με τη συνθήκη που λέει ότι εκείνος που βρίσκει δουλειές ή έχει, σε περίοδο ανεργίας , σημαίνει πως κάτι παραπάνω θα αξίζει (άλλη αδικία). Έτσι, αντί να αναγκάζεσαι να δικαιολογείσαι που έχασες τη δουλειά σου προσπαθώντας να υπερασπιστείς την απόδοσή σου και να εξηγήσεις την απώλεια με τα χρηματοοικονομικά δεδομένα της εκάστοτε επιχείρησης, αποτραβιέσαι, δεν βλέπεις κανέναν και ησυχάζεις.
Όμως η παραμονή στο σπίτι, η απουσία σου από email στα οποία δεν απαντάς γιατί δεν ξέρεις τι να απαντήσεις και η απουσία ακόμη και από το τηλέφωνο που το αφήνεις να χτυπάει ασταμάτητα και στο τέλος το χαμηλώνεις για να μη σου σπάει τον εγκέφαλο, μόνο κακό σου κάνουν.
Πέρασα πολλούς μήνες απομόνωσης όταν έμεινα άνεργη πριν από κάποια χρόνια. Και όσοι μου έλεγαν να κουνηθώ, μόνο νεύρα μου προκαλούσαν. Μάλιστα, όταν τώρα ακούω την καλή μου φίλη να μου λέει ότι η δική μου διάθεση έφερε τις τωρινές μου δουλειές, μου θυμίζει το τότε και με δυσαρεστεί έντονα αυτή η παραδοχή ας ισχύει, εγώ τότε αυτό μπορούσα να κάνω. Διότι οι ενοχές έτσι πολλαπλασιάζονταν: έχεις μια ενοχή που έχασες τη δουλειά, έχεις και την άλλη από πάνω ότι δεν κάνεις κάτι για να βρεις καινούργια!
Πόσα κουράγια να έχει ο άνθρωπος; Και πόσο να σε καταλάβει εκείνος που δεν βρέθηκε στη θέση σου ποτέ;
Επειδή λοιπόν ισχύουν όλα και σχεδόν κανένα από τα παραπάνω δεν μπορεί να αποφύγει ο άνεργος, το μόνο που μπορώ με σιγουριά να πω ότι μπορεί να γίνει είναι το να διαπραγματευτείς σταδιακά την ντροπή και την ενοχή σου. Μόνο αυτό μπορεί να σε βγάλει από το καβούκι σου και να σε ξεκολλήσει από το σημείο στο οποίο πάγωσες και έμεινες ακίνητος. Είναι αλήθεια ότι θα υπάρξουν κάποιοι που θα κρίνουν αλόγιστα και καλό είναι να τους αποφύγετε (χωρίς να ξεχάσετε να τους πείτε ότι καλό θα ήταν να έχουν στον νου τους πως όλοι μια μέρα μπορεί να βρεθούν σε αυτή τη θέση όχι σαν ευχή αλλά σαν καμπανάκι μπας και συνέλθουν) αλλά οι περισσότεροι, να βοηθήσουν θέλουν, ας μην ξέρουν πώς. Οπότε, μια διαχείριση δικών σας συναισθημάτων μένει να γίνει για να μην παραμείνετε έγκλειστοι και μακριά από τον κόσμο για πολύ. Διότι δυστυχώς, όπως και να το κάνουμε, οι δουλειές υπάρχουν εκεί, στον έξω κόσμο.
Μία Κόλλια, εξωτ. συνεργάτης kariera.gr
|
