 ► ΔΟΥΛΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΟΧΟ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ Ενώ μπορεί να φαίνεται πολύπλοκος, ο τροχός των χρωμάτων είναι η ίδια η απλότητα. Ωστόσο, πριν το συζητήσουμε, κάποια βασική χρωματική ορολογία θα είναι διαφωτιστική. Απόχρωση είναι απλώς ένα καθαρό χρώμα - κάθε χρώμα εκτός λευκού και μαύρου.
Χροιά είναι μια απόχρωση με λευκό (το κόκκινο είναι μια απόχρωση, το ροζ είναι χροιά).
Σκιά είναι μια απόχρωση με μαύρο (το μαύρο είναι μια σκιά του κόκκινου).
Τόνος είναι μια απόχρωση με γκρι.
Χρώμα είναι η ένταση ή ο εμπλουτισμός της απόχρωσης - το κόκκινο είναι πιο έντονο από το ροζ ή το μαύρο.
Η αξία περιγράφει τη φωτεινότητα και τη λαμπρότητα ενός χρώματος. Το ροζ έχει εντονότερη αξία από το μαρόν, το κίτρινο έχει υψηλότερη αξία από το μπλε.
Η σύνθεση του τροχού των χρωμάτων έχει γίνει από δώδεκα βασικές αποχρώσεις: τρεις βασικές, τρεις βοηθητικές και έξι τριτογενείς. Τα χρώματα σ' αυτές τις οικογένειες απέχουν ίσα το ένα από το άλλο στον τροχό.
Οι βοηθητικές αποχρώσεις (πράσινο, πορτοκαλί και βιολέ) έχουν δημιουργηθεί από τη μίξη δυο βασικών χρωμάτων, κόκκινο και κίτρινο, για παράδειγμα, δημιουργούν το πορτοκαλί.
Οι τριτογενείς αποχρώσεις έχουν δημιουργηθεί από τη μίξη ενός βασικού και ενός βοηθητικού χρώματος – κόκκινο βιολέ, κίτρινο-πορτοκαλί, μπλε-πράσινο, μπλε-βιολέ, κίτρινο-πράσινο και κόκκινο-πορτοκαλί.
Οι συμπληρωματικές αποχρώσεις είναι αντίθετες στον τροχό και όταν ανακατεύονται, δημιουργούν μια πολύ ιδιαίτερη απόχρωση.
Καθαρές, υψηλού χρώματος αποχρώσεις εμφανίζονται στη φαρδιά κεντρική λωρίδα του τροχού (κοιτάξτε στα νούμερα 4, 12, 20, 28, 36, 44, 52, 60, 68, 76, 84 και 92). Χρώματα που βρίσκονται στις τέσσερις εσωτερικές λωρίδες είναι χρώματα με διάφορες ποσότητες λευκού που έχουν προστεθεί στην αρχική απόχρωση, ενώ οι τρεις εξωτερικές λωρίδες είναι σκιές, με διαφορετικές ποσότητες μαύρου που έχουν προστεθεί στην αρχική απόχρωση. ► ΒΑΣΙΚΑ ΧΡΩΜΑΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ Τα βασικά χρωματικά σχήματα αφορούν στη φυσική αντικειμενική πραγματικότητα της χρήσης και του συνδυασμού χρωμάτων. Υπάρχει μια μαθηματική τελειότητα σ' αυτά τα σχήματα, τα συμπληρωματικά χρώματα για παράδειγμα, θα είναι πάντα ακριβώς αντίθετα το ένα από το άλλο στον τροχό των χρωμάτων και πόντα θα δείχνουν ότι ενδυναμώνει το ένα το άλλο. Το καθένα από αυτό τα σχήματα δημιουργεί ένα μοναδικό αποτέλεσμα για το μάτι εκείνου που αντιλαμβάνεται.  | 1. ΑΧΡΩΜΑΤΙΚΑ
Εννοώντας "χωρίς χρώμα", ένα αχρωματικό σχήμα αποτελείται από λευκό και μαύρο, και την πελώρια γκάμα των γκρι που μπορεί να παραχθεί από αυτό. Ποικιλία "ζεστών" και "ήρεμων" χρωματικών σχηματισμών φτιάχνονται προσθέτοντας μία μίξη από κόκκινο, κίτρινο ή μπλε. |  | 2. ΠΑΡΕΜΦΕΡΗ
Κάθε τρεις αποχρώσεις που βρίσκεται η κάθε μία στην άλλη, στον τροχό (συμπεριλαμβανομένων των δικών τους χρωμάτων και σκιών) θεωρούνται παρεμφερείς. Αυτές οι αποχρώσεις έχουν ένα αρμονικό και χαρούμενο αποτέλεσμα στο μάτι. | | 3. ΕΚΡΗΚΤΙΚΑ
Τα εκρηκτικά χρωματικά σχήματα έχουν ένα ζωηρό αποτέλεσμα που αποτελεί έκπληξη. Για να δημιουργήσετε ένα εκρηκτικό χρωματικό σχήμα, συνδυάστε μια απόχρωση με ένα χρώμα που βρίσκεται από την απέναντι πλευρά του μπλε, για παράδειγμα, με κόκκινο-πορτοκαλί ή πορτοκαλί-κίτρινο. | | 4. ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ
Αυτό το σχήμα συνεπάγεται η χρησιμοποίηση χρωμάτων ακριβώς αντιθέτων στον τροχό – πράσινο/κόκκινο, μπλε/πορτοκαλί κ.λ.π. Αυτό τα χρώματα επαυξάνουν το ένα το άλλο, παράγοντας μία σχεδόν παλλόμενη οπτική αίσθηση όταν τα βλέπουμε δίπλα-δίπλα. |  | 5. ΜΟΝΟΧΡΩΜΑΤΙΚΑ
Αυτό το συγκρατημένο, ειρηνικό χρωματικό σχήμα αποτελείται απλά από μια φέτα από την "πίτα" του τροχού - μια απλή απόχρωση συνδυασμένη με καθεμιά από τις χροιές της ή τις σκιές της. |  | 6. ΟΥΔΕΤΕΡΑ
Τόσο απαλό που φαίνεται σχεδόν αόρατο, το ουδέτερο χρωματικό σχήμα αποτελείται από αποχρώσεις που έγιναν ουδέτερες από την προσθήκη των συμπληρωμάτων τους. Η επιπλέον προσθήκη του μαύρου και του άσπρου διευρύνει την ουδέτερη παλέτα. |  | 7. ΒΑΣΙΚΑ
Τα πιο βασικό από τα χρωματικά σχήματα: οι καθαρές αποχρώσεις του κόκκινου, κίτρινου και μπλε συνδυάζονται. Η φυσικότητα αυτού του χρωματικού σχήματος το κάνει προτιμητέο για παιδικό βιβλία, παιχνίδια και δωμάτια. Η καθαρότητα του βασικού χρωματικού σχήματος την έχει κάνει αναγκαία παλέτα για καλλιτέχνες. |  | 8. ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ
Το βοηθητικό χρωματικό σχήμα αποτελείται από τις βοηθητικές αποχρώσεις του πορτοκαλί, πράσινου και βιολετί. Έχει φρέσκια, ψυχωφελή ποιότητα και μπορεί να αποδειχθεί πραγματικό ραφινάτο αν χρησιμοποιηθούν χροιές και σκιές από τις βοηθητικές αποχρώσεις. |  | 9. ΧΩΡΙΣΤΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ
Το χωριστό συμπληρωματικό σχήμα είναι συχνά πιο ευχάριστο από ένα απλό συμπληρωματικό. Διαλέξτε μια απόχρωση. Οι αποχρώσεις που υπάρχουν στις απέναντι πλευρές δημιουργούν το χωριστό συμπληρωματικό σχήμα (για παράδειγμα πορτοκαλί με μπλε-γκρι και μπλε-βιολετί. |  | 10. ΤΡΙΤΟΓΕΝΕΙΣ ΤΡΙΑΔΕΣ
Υπάρχουν δυο χρωματικά σχήματα τριτογενών τριόδων, που αποτελούνται από τρεις τριτογενείς αποχρώσεις οι οποίες απέχουν ίσα ή μία από την άλλη στον τροχό. Τα δυο σχήματα τριτογενών τριόδων είναι: κόκκινο-βιολετί, κίτρινο-πορτοκαλί και μπλε-πράσινο, ή κόκκινο-πορτοκαλί, κίτρινο-πράσινο και μπλε-βιολετί. |
► ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ Tα συναισθηματικά και ψυχολογικά αποτελέσματα-επιρροές του χρώματος είναι δεδομένα, και εξαρτάται από τη χροιά του χρώματος το συναίσθημα που θα παραχθεί και θα έχει τη δυνατότερη απήχηση. Μια παγωμένη ημέρα, λαχταρούμε τις κόκκινες φλόγες της φωτιάς που χορεύουν, ενώ το καλοκαίρι απαράμιλλη θέα μιας γαλαζοπράσινης πισίνας είναι δροσιστική. Είναι φανερό λοιπόν πως είμαστε συνεχώς πιασμένοι στο παιχνίδι του χρώματος και του συναισθήματος, όπως προαναφέρθηκε. ΨΥΧΡΑ - Για να καταλάβετε τα ψυχρά χρώματα, σκεφθείτε τον πάγο, με τις συνδυασμένες αποχρώσεις του από μπλε, μπλεπράσινο και πράσινο. Αυτά τα χρώματα επηρεάζουν το μυαλό/σώμα με χαμηλό μεταβολισμό - κάποιος σ' ένα ψυχρά βαμμένο δωμάτιο κυριολεκτικά "θα παγώσει". Η επιρροή από ένα εντελώς κορεσμένο μπλε μπορεί να είναι δυνατή, παγερή και αυστηρή, ή μπορεί να είναι καθαρή και φρέσκια. ΚΑΥΤΑ - Έντονο, δυνατό κόκκινο έχει την αίσθηση της φωτιάς - να πως αναγνωρίζουμε ένα καυτό χρώμα. Το κόκκινο έχει αποδειχθεί ότι ερεθίζει το σώμα, αυξάνοντας το επίπεδο της δραστηριότητας όπως και τη σωματική θερμοκρασία. Επίσης αυξάνει τον σεξουαλικό πόλο. Τα καυτά χρώματα αιχμαλωτίζουν το βλέμμα και είναι επιθετικό αποτελώντας έτσι μια συνηθισμένη λύση για συσκευασία και διαφημιστικό design. ΦΩΤΕΙΝΑ - Τα φωτεινά χρώματα βρίσκονται στο όριο ώστε να χαρακτηριστούν χρώματα, θα λέγαμε - μόνο ένας αμυδρός υπαινιγμός απόχρωσης είναι αντιληπτός σ' αυτά τα καθαρά, διαυγή χρώματα. Επειδή είναι κυρίως λευκά και φωτεινά χρώματα, ακτινοβολούν το φως γύρω τους, κάνοντας ένα δωμάτιο ή έναν πίνακα να αστράφτει από φωτεινότητα. Τα φωτεινά χρώματα ''ανοίγουν'' το χώρο, κάνοντάς τον να δείχνει πιο μεγάλος και ευάερος. ΣΚΟΤΕΙΝΑ - Τα σκοτεινά χρώματα είναι δυνατά, σοβαρά και δημιουργούν την εντύπωση ότι ο χώρος μικραίνει αντί να μεγαλώνει. Συχνά χρησιμοποιούνται στις καλές τέχνες, στον εσωτερικό σχεδιασμό και στη γραφιστική ως ένας τρόπος αντιπαραβολής με τα φωτεινά χρώματα και μπορούν να μεταφέρουν μια ποικιλία συναισθημάτων από αξιοπρέπεια και προσήλωση στην παράδοση μέχρι μελαγχολία. ΖΕΣΤΑ - Τα ζεστά χρώματα βασίζονται στο κόκκινο. Διαφορετικά από τα καυτά χρώματα, τα ζεστά έχουν απαλύνει με την προσθήκη του κίτρινου, που δημιουργεί ένα μεθυστικό, ηγετικό κόκκινο-πορτοκαλί, πορτοκαλί και κίτρινο-πορτοκαλί. Αυτά τα άμεσα, συναισθηματικά χρώματα, που μας ''αγγίζουν'', φαίνεται να φθάνουν σ' εμάς σαν ένα κάλεσμα, ένα παρήγορο προσανατολισμό ζεστών χρωμάτων που τα κάνει κατάλληλα για εσωτερικούς χώρους σπιτιών. ΗΡΕΜΑ - Αντίθετα από τα ψυχρά χρώματα, τα ήρεμα χρώματα βασίζονται στο μπλε, που έχουν εμποτισθεί με κίτρινο και κόκκινο. Έτσι δημιουργείται μια εκπληκτική γκάμα από χρώματα από το πράσινο μέχρι το μπλε ή το βιολετί. Αυτά τα χρώματα έχουν χαρακτηρισθεί ηρεμιστικά, ειρηνικά, ιδανικά για διαλογισμό και γαλήνη, όπως ένα αργό ποταμάκι που κυλάει. ΑΠΑΛΑ - Τα απαλά είναι χρώματα που προήλθαν από αποχρώσεις συνδυασμένες με μεγάλες ποσότητες λευκού. Ευρισκόμενα στα κεντρικά "δαχτυλίδια" του τροχού, αυτά τα απαλά, τρυφερά παστέλ, προκαλούν συναισθήματα αθωότητας, νεότητας, ευγένειας και ρομαντισμού. Αυτά τα χρώματα θεωρούνται κατ' εξοχήν "γυναικεία" και χρησιμοποιούνται συχνά για συσκευασία καλλυντικών. ΛΑΜΠΕΡΑ - Τα λαμπερά χρώματα είναι καθαρές, ευδιάκριτες, "υψηλού χρώματος", αγνές αποχρώσεις χωρίς αξιοσημείωτη προσθήκη λευκού η μαύρου. Αυτό τα έντονα χρώματα πράγματι δείχνουν να πάλλονται, είναι μια νότα-κλειδί του Pop-Art κινήματος της δεκαετίας του '60. Τα λαμπερά χρώματα προσθέτουν δυναμισμό και ενέργεια σε γραφιστικό και διαφημιστικό design όπως επίσης και στις καλές και εφαρμοσμένες τέχνες. www.hromoepilogi.gr
|
