Το κόψιμο του καπνίσματος δεν ωφελεί μόνο τη σωματική υγεία, μειώνοντας τον κίνδυνο για καρκίνο, καρδιοπάθεια και άλλες νόσους, αλλά επίσης κάνει καλό και στην ψυχική-νοητική υγεία, σε μερικές περιπτώσεις το ίδιο ή και περισσότερο από ό,τι βοηθούν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, σύμφωνα με δύο νέες επιστημονικές έρευνες, μια βρετανική και μία αμερικανική.
Οι νέες έρευνες καταρρίπτουν τον ευρέως διαδεδομένο μύθο (ιδίως μεταξύ των ίδιων των καπνιστών) ότι το κάπνισμα κάνει καλό στο μυαλό και την ψυχική διάθεσή τους, ηρεμώντας τους και βοηθώντας τους να χαλαρώσουν. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τις νέες μελέτες, οι καπνιστές, είτε έχουν προϋπάρχοντα διαγνωσμένα ψυχικά προβλήματα, είτε όχι, θα έχουν ακόμα καλύτερη ψυχική διάθεση σε βάθος χρόνου, αν κόψουν το τσιγάρο.
Στην πρώτη μελέτη (μετα-ανάλυση), με επικεφαλής την Τζέμα Τέιλορ, οι ερευνητές των πανεπιστημίων Οξφόρδης, Μπέρμιγχαμ και King's College του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό "British Medical Journal", μελέτησαν και συνέκριναν 26 δημοσιευμένες έρευνες πάνω στο ζήτημα, οι οποίες αφορούσαν καπνιστές με μέση ηλικία 44 ετών, οι οποίοι κάπνιζαν περίπου ένα πακέτο τη μέσα.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν αρχικά την ψυχική-νοητική υγεία των καπνιστών πριν το κόψουν και, στη συνέχεια, ξανά μετά το κόψιμο του τσιγάρου. Η αξιολόγηση αφορούσε το επίπεδο του άγχους, της κατάθλιψης, της θετικής στάσης απέναντι στη ζωή και της γενικότερης ποιότητας της καθημερινής ζωής.
Η έρευνα έδειξε ότι το σταμάτημα του καπνίσματος σαφώς μειώνει την κατάθλιψη και το άγχος, βελτιώνοντας παράλληλα την αισιοδοξία και την ποιότητα της ζωής. Σε γενικές γραμμές, όσοι το κόβουν, τείνουν να βλέπουν πια τον κόσμο με πιο θετικό τρόπο.
Η βελτίωση αφορά και όσους καπνιστές ήδη έχουν κάποια ψυχική διαταραχή, οι οποίοι, μετά το κόψιμο του τσιγάρου, συχνά εμφανίζουν βελτίωση των συμπτωμάτων τους. Όπως επεσήμαναν οι ερευνητές, αυτή η διαπίστωση σημαίνει πως οι επαγγελματίες του χώρου της ψυχικής υγείας δεν πρέπει να διστάζουν να συστήσουν το κόψιμο του τσιγάρου, φοβούμενοι μήπως επιδεινωθεί η κατάσταση του ασθενούς.
Οι βρετανοί επιστήμονες βρήκαν ότι η βελτίωση, όσον αφορά τουλάχιστον την ψυχική διάθεση και τις αγχώδεις διαταραχές, μπορεί να είναι ίση ή και ανώτερη από αυτή που επιφέρει η θεραπεία με αντικαταθλιπτικά.
Η δεύτερη επιδημιολογική έρευνα, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια ψυχιατρικής Πατρίτσια Καβάζος-Ρεγκ της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Ουάσιγκτον-Σεν Λιούις, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Psychological Medicine" (Ψυχολογική Ιατρική), επιβεβαιώνει πως οι άνθρωποι με ψυχικές διαταραχές μπορούν να κόψουν το τσιγάρο με ασφάλεια και να βελτιώσουν τα συμπτώματά τους.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι κακώς οι θεραπευτές των ψυχιατρικών προβλημάτων συνήθως παραγνωρίζουν το αν καπνίζει ο ασθενής και προτιμούν να δίνουν προτεραιότητα στην καταπολέμηση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, του άγχους, της εξάρτησης από εθιστικές ουσίες κλπ.
Οι αμερικανοί επιστήμονες ανέλυσαν στοιχεία για 4.800 τακτικούς καπνιστές και διαπίστωσαν ότι όσοι από αυτούς εμφάνιζαν ψυχικά προβλήματα, ήταν πολύ λιγότερο πιθανό να συνεχίζουν να έχουν τα ίδια προβλήματα τρία χρόνια αφότου είχαν κόψει το τσιγάρο. Αλλά και όσοι ποτέ δεν είχαν εκδηλώσει τέτοια ψυχικά προβλήματα, ήταν πολύ λιγότερο πιθανό να τα εμφανίσουν τρία χρόνια μετά τη διακοπή του καπνίσματος (ακόμα και αν δεν το έκοβαν τελείως, αλλά απλώς μείωναν στο μισό τον αριθμό των τσιγάρων που κάπνιζαν).