 Τα Κάλαντα αποτελούν δημοτικά ευχετικά και εγκωμιαστικά τραγούδια που ψάλλονται εθιμικά κατ΄ έτος κυρίως την παραμονή μεγάλων θρησκευτικών εορτών όπως των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς (Αγ. Βασιλείου), των Θεοφανίων, ακόμη και των Βαΐων (ή Λαζάρου).
Τα κάλαντα είναι ελληνικό έθιμο που διατηρείται αμείωτο ακόμα και σήμερα με τα παιδιά να γυρνούν από σπίτι σε σπίτι 2 μαζί ή και περισσότερα και να τραγουδούν τα κάλαντα συνοδεύοντας το τραγούδι τους με το τρίγωνο ή ακόμα και κιθάρες, ακορντεόν, λύρες, ή φυσαρμόνικες.
ΚΑΛΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ Καλήν εσπέραν άρχοντες
κι αν ει - κι αν είναι ο ορισμός σας,
Χριστού τη θεία γέννηση,
να πω, να πω στ' αρχοντικό σας. Χριστός γεννάται σήμερον
εν Βη - εν Βηθλεέμ τη πόλει,
οι ουρανοί αγάλλονται,
χαίρε - χαίρετ' η φύσις όλη. Εν τω σπηλαίω τίκτεται,
εν φα - εν φάτνη των αλόγων
ο βασιλεύς των ουρανών
και ποι - και ποιητής των όλων. Πλήθος αγγέλων ψάλλουσι το "Δόξα εν υψίστης"
και τούτο άξιον εστί, η των ποιμένων πίστης.
Εκ της Περσίας έρχονται τρεις μάγοι με τα δώρα,
άστρο λαμπρόν τους οδηγεί χωρίς να λείψει ώρα. Έφθασαν εις Ιερουσαλήμ, με πόθον ερωτώσι
που εγεννήθη ο Χριστός, να παν να τον ευρώσι.
Δια Χριστόν ως ήκουσεν ο Βασιλεύς Ηρώδης,
αμέσως εταράχθει κι έγινε θηριώδης. Ότι πολλά φοβήθηκε δια την βασιλείαν,
μη του την πάρει ο Χριστός και χάσει την ουσίαν. | ΤΡΙΓΩΝΑ - ΚΑΛΑΝΤΑ Τρίγωνα κάλαντα σκόρπισαν παντού
κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού.
Τρίγωνα κάλαντα μέσ' τη γειτονιά
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά. ’στρο φωτεινό, θα 'βγει γιορτινό,
μήνυμα να φέρει από τον ουρανό.
Μες στη σιγαλιά ανοίγει η αγκαλιά
και κάνει η αγάπη στη καρδιά φωλιά. Τρίγωνα κάλαντα στο μικρό χωριό
και χτυπά Χριστούγεννα το καμπαναριό.
Τρίγωνα κάλαντα σκόρπισαν παντού
και μας φέρνουν μήνυμα του μικρού Χριστού. Τρέχουν τα παιδιά μέσα στο χιονιά,
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά.
Μες στη σιγαλιά άνοιξ' η αγκαλιά
κι έκανε η αγάπη στη καρδιά φωλιά. Τρίγωνα κάλαντα κέφι και χαρά
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά.
Τρίγωνα κάλαντα χρόνια σας πολλά
ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά. | ΑΓΙΑ ΝΥΧΤΑ ’για νύχτα, σε προσμένουν
με χαρά οι Χριστιανοί
και με πίστη ανυμνούμε,
το Θεό δοξολογούμε,
μ' ένα στόμα, μια φωνή,
ναι, με μια φωνή. Η ψυχή μας φτερουγίζει
πέρα στ' άγια τα βουνά
όπου ψέλνουν οι αγγέλοι
απ' τα ουράνια θεία μέλη,
στο Σωτήρα "ωσανά",
ναι "ωσανά". Στης Βηθλεέμ ελάτε όλοι,
τα βουνά τα ιερά
και μ' ευλάβεια μεγάλη,
'κει που άγιο φως προβάλλει
προσκυνήστε με χαρά,
ναι με χαρά. Σαν παιδί φτωχό γεννιέται
ο Χριστός μας ταπεινά
κι όσοι θέλετε ευτυχία,
του Θεού την ευλογία,
δώστε, δώστε στα ορφανά,
ναι στα ορφανά. | ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά
ψηλή μου δεντρολιβανιά,
κι αρχή - κι αρχή καλός μας χρόνος,
εκκλησιά - εκκλησιά με τ' άγιο θρόνος. Αρχή που βγήκε ο Χριστός
άγιος και πνευματικός,
στη γη - στη γη να περπατήσει
και να μας - και να μας καλοκαρδίσει. ’γιος Βασίλης έρχεται
- άρχοντες το κατέχετε -
από - από την Καισαρεία
είσαι αρχό - είσαι αρχόντισσα, κυρία. Βαστάει εικόνα και χαρτί
με το Χριστό το λυτρωτή,
χαρτί - χαρτί και καλαμάρι,
δες και με - δες και με το παλικάρι. Κάτσε να φας, κάτσε να πιεις
κάτσε το πόνο σου να πεις,
κάτσε - κάτσε να τραγουδήσεις,
και να μας - και να μας καλοκαρδίσεις. | ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ Πάει ο παλιός ο χρόνος
ας γιορτάσουμε παιδιά
και του χωρισμού ο πόνος
ας κοιμάται στη καρδιά. Καλή χρονιά,
καλή χρονιά,
χαρούμενη,
χρυσή πρωτοχρονιά.. (δις) Γέρε χρόνε φύγε τώρα
παει η δική σου η σειρά
ήρθε ο νέος με τα δώρα,
με τραγούδια και χαρά. Καλή χρονιά,
καλή χρονιά,
χαρούμενη,
χρυσή πρωτοχρονιά.. (δις) Μα κι αν φεύγεις πια μακριά μας
στην καρδιά μας πάντα ζει
κάθε λύπη και χαρά μας
που περάσαμε μαζί. Καλή χρονιά,
καλή χρονιά,
χαρούμενη,
χρυσή πρωτοχρονιά.. (δις) Όλα γύρω χιονισμένα
όλα γύρω παγωνιά
μα θα λιώσουν ένα ένα
με τη νέα τη χρονιά. Καλή χρονιά,
καλή χρονιά,
χαρούμενη,
χρυσή πρωτοχρονιά.. (δις) | ΧΙΟΝΙΑ ΣΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΡΙΟ Χιόνια στο καμπαναριό,
που Χριστούγεννα σημαίνει.
Χιόνια στο καμπαναριό,
ξύπνησε όλο το χωριό.
Νταν, νταν, νταν Κι όλοι παν στην εκκλησιά
το Χριστό να προσκυνήσουν.
Κι όλοι παν στην εκκλησιά,
λάμπει απόψε η Παναγιά.
Νταν, νταν, νταν Τέτοια νύχτα ήταν παιδιά,
που γεννήθηκε ο Χριστός μας.
Τέτοια νύχτα ήταν παιδιά
κι είχαν χιόνια στα κλαδιά.
Νταν, νταν, νταν Στην ολόφωτη εκκλησιά
ώρα πια και εμείς να πάμε.
Στην ολόφωτη εκκλησιά
με καθάρια φορεσιά
Νταν, νταν, νταν Κι ας τραβήξουμε μπροστά
μ' αναμμένα φαναράκια.
Κι ας τραβήξουμε μπροστά
τυλιγμένοι στα ζεστά.
Νταν, νταν, νταν Εγεννήθηκες χωρίς
στρωματάκι καλέ μας Χριστούλη.
Εγεννήθηκες χωρίς
μια σκουφίτσα να φορείς.
Νταν, νταν, νταν Κι όμως μες στο στάβλο εκεί
Σε προσκύνησ' όλη η πλάση.
Κι όμως μες στο στάβλο εκεί
Μάγοι, πρίγκιπες, σοφοί.
Νταν, νταν, νταν Γιατ' Εσύ 'σαι πιο τρανός
βασιλιάς όλου του κόσμου.
Γιατ' Εσύ 'σαι ο πιο τρανός
που δοξάζει ο ουρανός.
Νταν, νταν, νταν | ΤΟ ΕΛΑΤΟ Ω! έλατο, ω! έλατο,
μ' αρέσεις, πώς μ' αρέσεις!
Τι ωραία την Πρωτοχρονιά
μας φέρνεις δώρα στα κλαδιά! Ω! έλατο, ω έλατο
μ' αρέσεις, πώς μ' αρέσεις! Ω! έλατο, ω έλατο
τι δίδαγμα η στολή σου,
Ελπίδα εμπνέει σταθερή
και θάρρος πάντα στη ζωή. Ω! έλατο, ω έλατο
μ' αρέσεις, πώς μ' αρέσεις! Ω! έλατο, ω έλατο
τα πράσινά σου φύλλα,
τα βγάζεις με καλοκαιριά
και τα φορείς με το χιονιά. Ω! έλατο, ω έλατο
τα πράσινά σου φύλλα!! | Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ Μου 'παν έλα να πάμε να δεις
Χριστός γεννήθηκε στην άκρη της γης.
Κι εγώ γυρεύω απόψε στον ουρανό
τα' αστέρι ψάχνω να 'βρω το φωτεινό
ραπαπαπάμ ραπαπαπάμ
να με πάει στο μικρό βασιλιά
πέρα μακριά. Μες στη νύχτα παιδί μοναχό
τι δώρο να σου φέρω; είμαι φτωχό.
Φέρνω το τύμπανο που μόνο κρατώ,
τα κάλαντα να παίξω για το Χριστό
ραπαπαπάμ, ραπαπαπάμ
το πιο ωραίο τραγούδι θα πω
για το Χριστό. Μες στη νύχτα τα ζώα ξυπνούν
κι απέξω ταπεινά βοσκοί προσκυνούν.
Στης Παναγιάς κρυμμένο την αγκαλιά
χρυσό στεφάνι φως φορεί στα μαλλιά,
ραπαπαπάμ, ραπαπαπάμ
Σα με βλέπει, η καρδιά μου
χτυπά χαρωπά. |
|
