Ουσιαστικά οι ετικέτες υπάρχουν για να παρέχουν στους καταναλωτές πιο ακριβείς πληροφορίες για τα περιεχόμενα του προϊόντος. Για τον λόγο αυτό, οι ισχυρισμοί του τύπου ότι ένα τρόφιμο μπορεί να θεραπεύσει μια ασθένεια έχουν απαγορευτεί δια του νόμου της ΕΕ.

Οι παραπλανητικές ετικέτες μπορεί να έχουν τραγικές συνέπειες, ειδικά σε άτομα που υποφέρουν από αλλεργίες.
Κάποιοι νόμοι της ΕΕ οριοθετούν τι πρέπει να εμφανίζεται στις ετικέτες των τροφίμων, βεβαιώνοντας ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν την απαραίτητη ενημέρωση για τα συστατικά, την διάρκεια, την ποιότητα, την ποσότητα, την προέλευση, τον κατασκευαστή, τις μεθόδους συντήρησης και χρήσης.

Κοιτάζοντας τις ετικέτες

- Τα συστατικά αναγράφονται με τη σειρά ανάλογα με το βάρος τους, στην γλώσσα της χώρας που πωλείται το προϊόν. Πρέπει να αναφέρονται όλα τα συστατικά, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων νερού και άλλων στοιχείων.
- Οι ετικέτες πρέπει να αναφέρουν εάν τα τρόφιμα περιέχουν αλλεργιογόνα συστατικά ή ίχνη ουσιών που μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες.
- Τα στοιχεία του κατασκευαστή πρέπει να αναγράφονται ξεκάθαρα στην ετικέτα. Αυτό έχει ως σκοπό να μπορεί ο καταναλωτής να διαμαρτυρηθεί ή να ζητήσει περισσότερες πληροφορίες για το προϊόν.
- Οι φωτογραφίες πάνω στις ετικέτες πρέπει να είναι ακριβείς. Ένα γιαούρτι φράουλα του οποίου η γεύση προέρχεται από τεχνητά συστατικά και όχι φυσικά, δεν μπορεί να έχει μία ετικέτα με φράουλες.
- Προσέξτε τις αναγραφόμενες ημερομηνίες όπως "ανάλωση έως" και "ημερομηνία λήξης". Η φράση "διάρκεια παραμονής προϊόντος στο ράφι" αφορά τους υπαλλήλους του καταστήματος και όχι τους καταναλωτές.
- Για να βεβαιωθείτε ότι δε θα παρουσιαστούν βακτήρια και μικρόβια, διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες απόψυξης, μαγειρέματος και αποθήκευσης.
- Οι ετικέτες που αφορούν θρεπτικά συστατικά περιέχουν πληροφορίες, όπως η ποσότητα ενέργειας, πρωτεΐνης, υδρογονανθράκων, λίπους, φυτικών ινών, νατρίου, βιταμινών και μετάλλων που περιέχονται στο φαγητό. Αυτό δεν είναι υποχρεωτικό στην ΕΕ εκτός και αν έχει απαιτηθεί να περιέχονται πληροφορίες για τις θερμίδες ή τα θρεπτικά συστατικά ενός συγκεκριμένου προϊόντος. Οι πληροφορίες για τις βιταμίνες και τα μέταλλα πρέπει να αναγράφονται ως ποσοστό της ημερήσιας προτεινόμενης κατανάλωσης και οι πληροφορίες για την ενέργεια αναγράφονται σε θερμίδες (kcal) ή σε joules (kJ).

Η αυθεντικότητα των τροφίμων

Η οικονομία στην οποία ζούμε βασίζετε στην εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Αυτό σημαίνει ότι όταν αγοράζετε ένα προϊόν, μπορείτε με ασφάλεια να υποθέστε ότι η περιγραφή του στην ετικέτα ανταποκρίνεται στο καθεαυτό προϊόν και ότι παίρνετε αυτό που πληρώνετε.

Οι παραπλανητικές περιγραφές μπορούν να πάρουν πολλές μορφές:

- Το προϊόν να μην πληρεί τις προϋποθέσεις για να φέρει μία συγκεκριμένη ετικέτα - για να ονομάζετε "σοκολάτα" μία σοκολάτα, θα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 45% κόκκους κακάο.
- Η αντικατάσταση ακριβών συστατικών με φθηνότερες εναλλακτικές - όπως η ανάμειξη φθηνής μαργαρίνης με ακριβό βούτυρο (χωρίς να ενημερώνετε ο καταναλωτής).
- Διόγκωση τροφίμων - όπως η πρόσθεση νερού στο κοτόπουλο και στο ζαμπόν (χωρίς να ενημερώνετε ο καταναλωτής).
Ανακριβής αναγραφή της αληθινής προέλευσης του προϊόντος ή των συστατικών του αναφορικά με τη γεωγραφική, φυτική ή ζωική προέλευση (π.χ. το ζαμπόν της Πάρμας θα πρέπει να προέρχεται από τη Πάρμα στην Ιταλία).
- Ανακριβής δήλωση ποσοτήτων - π.χ. παραπληροφόρηση για την ποσότητα ενός συστατικού.

Οι ετικέτες και το πραγματικό τους νόημα

- Η ετικέτα "Βιολογικό" (Bio) στα γιαούρτια αναφέρεται στο γεγονός ότι έχουν εμπλουτιστεί με βακτήρια.
- "Οργανικό" (Organic). Για να είναι τα τρόφιμα "οργανικά" θα πρέπει να έχουν παρασκευαστεί σύμφωνα με την νομοθεσία της ΕΕ για την οργανική παραγωγή.
- "Φρέσκα" ή "φυσικά" (Fresh & Natural). Καθώς δεν υπάρχει κάποιος νόμιμος ορισμός για το τι θεωρείτε "φρέσκο" και "φυσικό", όταν αυτοί οι χαρακτηρισμοί χρησιμοποιούνται λανθασμένα μπορεί να παραπλανήσουν τους καταναλωτές.
- "Ελαφρύ" (Light ή Lite). Καθώς αυτοί οι όροι δεν ορίζονται νομικά, εάν χρησιμοποιούνται λανθασμένα μπορεί να παραπλανήσουν τους καταναλωτές πείθοντάς τους ότι το τρόφιμο έχει λιγότερα λιπαρά ή θερμίδες από αντίστοιχα προϊόντα.
- "Χωρίς πρόσθετα ζάχαρης". Αυτό ο όρος συνήθως υποδηλώνει ότι το προϊόν δεν έχει πρόσθετα ζάχαρης. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το προϊόν δεν είναι φυσικά γλυκό.

Τι είναι ετικέτα Eco ?

Η ετικέτα Εco της ΕΕ καθιερώθηκε το 1992 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κανονισμός Συμβουλίου (EEC) 880/92) με σκοπό να βοηθήσει τους καταναλωτές να αναγνωρίζουν ποια προϊόντα είναι λιγότερο βλαβερά στο περιβάλλον αναφορικά με την παραγωγή και την κατανάλωσή τους.

Το πρόγραμμα της ετικέτας Εco της ΕΕ αποτελεί ένα μέρος μιας ευρείας στρατηγικής με στόχο την ενίσχυση της αειφόρου παραγωγής και κατανάλωσης με την προώθηση των οικολογικών προϊόντων.

Η ετικέτα Εco της ΕΕ είναι προαιρετική αλλά γίνετε όλο και πιο δημοφιλής στις Χώρες Μέλη και κάποιοι ελπίζουν ότι τελικά θα αντικαταστήσει τις εθνικές ετικέτες.