Το ρωσικό καρναβάλι είναι ιδιαίτερο. Ας αρχίσουμε με τη διευκρίνηση ότι δεν ονομάζεται καρναβάλι, αλλά φέρει το όνομα Μάσλενιτσα ή εβδομάδα της Τυροφάγου. Εμφανίστηκε -όπως και κάθε άλλο καρναβάλι που σέβεται τον εαυτό του- σε κάποιους πολύ μακρινούς καιρούς, και αμέσως αφιερώθηκε στη λατρεία της γονιμότητας και στο σεβασμό της μνήμης των προγόνων. Η σλαβική Μάσλενιτσα επιβίωσε και μετά τον εκχριστιανισμό της Μεσαιωνικής Ρωσίας, και εισήχθη στο ορθόδοξο ημερολόγιο ως η τελευταία εβδομάδα πριν τη Μεγάλη Σαρακοστή. Ακόμη και οι κομμουνιστές δεν κατάφεραν να απαγορεύσουν τα χαρούμενα έθιμά της και απλώς τη μετονόμασαν σε Αποχαιρετισμό του χειμώνα (αυτός άλλωστε, ήταν πάντα ο σκοπός της Μάσλενιτσα).
Έτσι λοιπόν, τι μπορεί να κάνει κάποιος την εβδομάδα του καρναβαλιού, αν έξω η θερμοκρασία είναι στους -10 και υπάρχει χιόνι; Το σωστό είναι να επισκεφθείτε τους φίλους και συγγενείς, καθώς και να τους υποδεχθείτε στο σπίτι σας. Και να φάτε όσο πιο πολύ μπορείτε, με τη συνοδεία μιας αξιοπρεπούς ποσότητας αλκοόλ! Η Μάσλενιτσα ονομάζεται επίσης και εβδομάδα της Απόκρεω, καθώς η κατανάλωση κρέατος την εβδομάδα αυτή απαγορεύεται σύμφωνα με τους κανόνες της Εκκλησίας. Ωστόσο, κάποιες άλλες μη νηστίσιμες τροφές ζωικής προέλευσης, δηλαδή γαλακτοκομικά και αυγά, μπορούν να καταναλωθούν, ακόμη και τις ημέρες νηστείας την Τετάρτη και Παρασκευή.
Η γιορτή των μπλινί
Οι βασικοί πρωταγωνιστές της Μάσλενιτσα όμως δεν είναι αυτοί, αλλά τα «μπλινί», τα οποία οι Ρώσοι τα φτιάχνουν σύμφωνα με κάποια από τις πάμπολλες υφιστάμενες συνταγές. Σε ξινή μαγιά, με προζύμι ανακατωμένο με γάλα και βούτυρο αλλά χωρίς αυγά, με αλεύρι από σιτάρι, σίκαλη, φαγόπυρο.
Όπως και τα δυτικά τους ανάλογα, κρέπες, τηγανίτες και πίτες, τα μπλινί σερβίρονται με κάθε λογής γέμιση, γλυκιά ή αλμυρή. Δύο όμως συστατικά χρησιμοποιούνται πάντοτε ως γέμιση, τουλάχιστον σε κάποιο αριθμό από μπλινί. Πρόκειται για το λιωμένο βούτυρο και τη σμετάνα (είδος ανθόγαλου), η οποία χρησιμοποιείται σαν σάλτσα στα μισά από τα φαγητά της ρωσικής κουζίνας, μεταξύ αυτών και στις σούπες. Τα ψιλοκομμένα βραστά αυγά, αποτελούν και αυτά μια συχνή γέμιση, αλλά μπορούν και να μη χρησιμοποιηθούν.
Κατά τα άλλα, η σύνθεση της γέμισης εξαρτάται από τη φαντασία του δημιουργού τους. Ωστόσο, η παρουσία ψαρικών σε κάποια από τα κομμάτια θεωρείται επιβεβλημένη, με πρώτο και καλύτερο το κόκκινο χαβιάρι. Ακολουθούν, η παστή ρέγγα (τα ρωσικά παστά διαφέρουν από τα βορειοευρωπαϊκά, δεν υπάρχει για παράδειγμα άνηθος, παρά τη γνωστή αγάπη των Ρώσων για το βότανο αυτό, ωστόσο, χρησιμοποιείται το τζίντζερ και το κορίανδρο), ο οξύρρυγχος, ο σολομός, το στουργιόνι, και τέλος, οι σαρδέλες.
Το ψάρι μπορεί να είναι κρύου ή θερμού καπνίσματος, ελαφρά αλατισμένο, παστό ή μαγειρεμένο με βότανα στον ατμό. Τα μανιτάρια, το τυρί και το τριμμένο μαυροσίταρο, είναι οι επόμενοι υποψήφιοι για τη γέμιση. Οι αιρετικοί χρησιμοποιούν χωρίς ενδοιασμούς και γλώσσα βραστή, όπως και άλλα κρεατικά. Για επιδόρπιο, και πάλι μπλινί. Αυτή τη φορά όμως με μαρμελάδα, ή μέλι, κατά προτίμηση φλαμουριάς.
Καίνε τον Καρνάβαλο
Την τσαρική εποχή, ο αριθμός των μπλινί (διαμέτρου 20-30 εκ.) για το κάθε άτομο, ήταν μερικές δεκάδες -και σε ορισμένες περιπτώσεις- ακόμη και εκατοντάδες. Συγκεκριμένα, υπήρχαν οι λεγόμενοι πρωταθλητές της Μάσλενιτσα οι οποίοι κατανάλωναν ποσότητες που θα μπορούσαν να έχουν μια θέση στο βιβλίο Γκίνες, δηλαδή 200 ή και 300 κομμάτια. Βεβαίως, ήταν φύσει αδύνατο να αντέξει κανείς κάτι τέτοιο, χωρίς να πίνει παράλληλα αλκοόλ. Όπως το συνηθίζουν άλλωστε οι Ρώσοι σε ακραίες καταστάσεις, κατέφευγαν στη βοήθεια της βότκας. Όχι όμως στη συνηθισμένη λευκή και πικρή, αλλά στην παρασκευασμένη με τον σπιτικό τρόπο. Τα λικέρ και οι παράξενες τοπικές βότκες με φρουτώδεις γεύσεις, μπορούσαν σε μια τέτοια συγκέντρωση να φτάσουν ακόμη και τα 30 διαφορετικά είδη, δηλαδή, μια για το καθένα από τα ρωσικά γράμματα της αλφαβήτου, από τα οποία μπορεί να αρχίζει μια λέξη (τα γράμματα είναι συνολικά 33). Και η ποικιλία ικανοποιούσε κάθε γούστο, περιλαμβάνοντας ποτά με γλυκιά, ξινή, και πικάντικη γεύση.
Τη σοβιετική εποχή, οι παραδόσεις αυτές κάπως ξεθώριασαν. Όμως, η εμφάνιση στη σύγχρονη Ρωσία των διαφόρων κλαμπ μαγειρικής και άλλων χώρων που έχουν δημιουργηθεί ειδικά για τους γκουρμέ, αποκαθιστά σταδιακά το στάτους κβο.
Καλά όλα αυτά, αλλά ίσως ρωτήσει ο αναγνώστης, που είναι λοιπόν όλη αυτή η δραστηριότητα του καρναβαλιού στους δρόμους; Υπήρχε, και εν μέρει παραμένει και αυτή, είναι η απάντηση. Πρώτον, η τσαρική αστυνομία την εβδομάδα της Τυροφάγου ήταν πολύ πιο ελαστική απέναντι στους μεθυσμένους, οι οποίοι ύστερα από το φαγοπότι που περιγράφηκε παραπάνω, ήταν περισσότεροι από ότι συνήθως. Δεύτερον, η γιορτή αυτή δεν περιλαμβάνει μόνο άπειρο φαγητό, αλλά και βόλτες με τις παραδοσιακές άμαξες που σέρνουν τρία άλογα, καθώς και το πανηγύρι του αποχαιρετισμού του σκιάχτρου της Μάσλενιτσα που συμβολίζει τον βαρύ χειμώνα. Όλη την εβδομάδα το περιέφεραν στους δρόμους με τραγούδια και χορούς, και την τελευταία μέρα το έκαιγαν (όπως και στην Ελλάδα καίνε τον Καρνάβαλο) με κάθε επισημότητα, ντυμένο όπως ήταν με τα παλιόρουχα που του είχαν φορέσει. Ας μη χαίρονται οι Ιταλοί που νομίζουν ότι κάτι κάνουν, καίγοντας διάφορα σκουπίδια σε κάποια από τις θρησκευτικές εορτές τους. Υπήρχαν και μεταμφιεσμένοι, αλλά όχι και τόσοι πολλοί, καθώς δεν είναι τόσο εύκολο να φορέσεις κοστούμι καρναβαλιού όταν είσαι με τη γούνα.
Χιονομαχίες
Το πιο συμπαθητικό έθιμο του καρναβαλιού της Μάσλενιτσα, είναι η εκπόρθηση της χιονόπολης. Η μια ομάδα κτίζει ένα φρούριο από χιόνι και το υπερασπίζεται, και η άλλη προσπαθεί να το καταστρέψει. Τα παλιά χρόνια, οι νέοι άντρες και οι έφηβοι από διάφορες περιοχές, είχαν το έθιμο να συγκεντρώνονται σε ένα προκαθορισμένο μέρος και να αναμετρούνται σχηματίζοντας δύο παρατάξεις, οι οποίες εφορμούσαν η μια εναντίον της άλλης.
Το τέλος του βαρύ ρωσικού χειμώνα απαιτεί μια έντονη συναισθηματική αποφόρτιση, και η χρήση αλκοόλ από την τρυφερή νεολαία, ήταν κάτι που δεν προβλεπόταν. Υπήρχαν κάποιοι κανόνες: Να μην παλεύουν με κλωτσιές, να μη χρησιμοποιούν σιδερογροθιές και άλλα αντικείμενα που βαραίνουν τα χέρια, ωστόσο, βαρείς τραυματισμοί, ακόμη και θάνατοι, συνέβαιναν συχνά. Σήμερα, μια ανάλογη ψυχαγωγία έχουν υιοθετήσει οι ποδοσφαιρικοί χούλιγκαν, χωρίς όμως να κανονίζουν τις συναντήσεις τους αυτές βάσει του ημερολογίου.
Μπλινί με μπύρα
Αλλά ας μην επεκταθούμε στο θέμα των χούλιγκαν, ας μιλήσουμε καλύτερα για τα μπλινί. Μια από τις καλές υπηρεσίες που πρόσφερε η σοβιετική περίοδος, πέρα από την απαγόρευση των παραπάνω αγώνων με τις γροθιές, ήταν και μια συνταγή που δεν περιλαμβάνεται στη χρηστομάθεια της προεπαναστατικής μαγειρικής.
Μπλινί με μπύρα (η σοβιετική μπύρα ήταν πολύ καλής ποιότητας και γνώριζε μεγάλη κατανάλωση, ενώ μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί και σε ορισμένες συνταγές):
1. Ανακατώστε 0,5 του λίτρου ελαφρά ζεσταμένο γάλα και 0,5 του λίτρου μπύρα (ξανθή μπίρα, εκτός κι αν θέλετε ένα πιο γλυκό αποτέλεσμα, οπότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και μαύρη).
2. Ανακατεύοντας διαρκώς, ρίξτε εκεί 2 ποτήρια κοσκινισμένο σιτάλευρο ή 1,5 ποτήρι σιτάλευρο και 0,5 του ποτηριού αλεύρι σίκαλης.
3. Χτυπήστε επιμελώς τη ζύμη, προσθέτοντας σε αυτή 1 ή 2 αυγά, 2 κουταλιές της σούπας ηλιέλαιο ή λιωμένο βούτυρο, 1 κουταλιά της σούπας ζάχαρη ή ξανθό μέλι, 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι, και πριν από το ψήσιμο, μισό κουταλάκι του γλυκού σόδα. Όσο πιο ρευστή είναι η ζύμη, τόσο πιο λεπτά θα βγουν τα μπλινί. Πειραματιστείτε και θα καταλάβετε πώς σας αρέσουν περισσότερο.
Τα μπλινί πρέπει να ψηθούν σε μαντεμένιο τηγάνι, το οποίο πριν τη χρήση δεν το πλένουν, αλλά το πυρώνουν και το σκουπίζουν με μια πετσέτα. Τηγανίζονται μέσα σε μια πάρα πολύ μικρή ποσότητα λιωμένου βουτύρου, ενώ μπορεί να προστεθεί και μισή ωμή πατάτα τρυπημένη με ένα πιρούνι. Το τελικό προϊόν, το οποίο διαθέτει ένα όμορφο σκούρο κόκκινο χρώμα, στοιβάζεται το ένα πάνω στο άλλο και προστίθεται πάνω του λιωμένο βούτυρο. Τη γέμιση την προσθέτει ο επισκέπτης, και εδώ βρίσκεται η διαφορά του μπλιν από τις βιεννέζικες ή τσεχικές κρέπες. http://gr.rbth.com
|
