I) Τονίστε τα θετικά Τα παιδιά μπορούν να μάθουν να εμπιστεύονται τον εαυτό τους και τις ικανότητες τους, αν εσείς τα ενθαρρύνετε προς αυτή την κατεύθυνση. Πράγμα εύκολο, αν η συμπεριφορά σας διαπνέεται από μια θετική στάση.
Μια από τις σημαντικότερες δυνατότητες που έχουμε για να βελτιώσουμε τη σχέση μας με τα παιδιά είναι η ενθάρρυνση. Η ενθάρρυνση είναι η διαδικασία κατά την οποία συγκεντρώνουμε την προσοχή μας στα θετικά σημεία των παιδιών μας, για να τους καλλιεργήσουμε την αυτοπεποίθηση και την εκτίμηση στον εαυτό τους. Η ενθάρρυνση βοηθάει τα παιδιά να πιστέψουν στον εαυτό τους και στις ικανότητες τους. Οι γονείς που ενθαρρύνουν, βοηθάνε τα παιδιά τους να δεχτούν τα λάθη τους και να μάθουν απ' αυτά.
Η θετική Αντιμετώπιση
Στις αυταρχικές οικογένειες τα παιδιά αντλούν την αίσθηση της αξίας τους με το να δέχονται αμοιβές και τιμωρίες από αυτούς που ασκούν την εξουσία. Στις δημοκρατικές οικογένειες τα παιδιά επηρεάζονται θετικά με την ενθάρρυνση. Για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να καλλιεργήσουν το αίσθημα της αυτοεκτίμησης, ίσως χρειαστεί να αλλάξετε το συνηθισμένο τρόπο, με τον οποίο επικοινωνείτε μαζί τους και τους συμπεριφέρεστε. Αντί να συγκεντρώνετε την προσοχή σας στα λάθη τους, τονίστε ό,τι σας αρέσει και ό,τι εκτιμάτε από αυτά που κάνουν. Για να γίνει όμως αυτό θα χρειαστεί να αποκτήσετε μια θετική αντιμετώπιση.
Όλοι θέλουμε το καλό των παιδιών μας. Και όμως, ενώ οι προθέσεις μας είναι καλές, συχνά οι μέθοδοι που ακολουθούμε, για να τα βοηθήσουμε να γίνουν υπεύθυνα, δεν φέρνουν το ποθητό αποτέλεσμα.
Συχνά οι καθημερινές μας σχέσεις με τα παιδιά μας δεν συμβαδίζουν με τις καλές μας προθέσεις και τα ιδανικά μας και υπάρχει λόγος γι' αυτό. Η κοινωνία, στην οποία ζούμε, μας έχει επηρεάσει με τρόπο, ώστε να ανακαλύπτουμε εύκολα τα λάθη, να περιμένουμε το χειρότερο και γενικά ν' αποθαρρύνουμε και τον εαυτό μας και τα παιδιά μας. Κι όμως, δεν είναι ανάγκη να διαιωνίσουμε αυτό τον αποθαρρυντικό κύκλο. Μπορούμε να ξαναρχίσουμε με μια νέα αντιμετώπιση και συμπεριφορά.
Εξαλείψτε την άρνηση σε όλα
Πρώτα απ' όλα ας προσπαθήσουμε να καταργήσουμε τους ακόλουθους τρόπους συμπεριφοράς:
Αρνητικές προσδοκίες και παράλογες απαιτήσεις. Π.χ. πρέπει να τα καταφέρνουν σε ό,τι μετράει για μας - σχολείο, αθλητισμός, αγγαρείες κ.λ.π.
Ανταγωνισμός ανάμεσα στ' αδέλφια. Συχνά δεν συνειδητοποιούμε ότι εμείς καλλιεργούμε τον ανταγωνισμό ανάμεσα στα παιδιά μας. Επαινούμε το παιδί που έχει πετύχει, ενώ αγνοούμε ή επικρίνουμε εκείνο που έχει αποτύχει.
Υπερβολικές φιλοδοξίες. Οι υπερβολικά φιλόδοξοι γονείς θέλουν να είναι οι καλύτεροι γονείς. Για να το πετύχουν, ζητούν την τελειότητα και από τα παιδιά τους. Η αντιμετώπιση τους αυτή ίσως επηρεάσει τα παιδιά τους και τα κάνει να μην προσπαθούν τίποτα, αν δεν είναι σίγουρα ότι θα έρθουν πρώτα. Οι γονείς που θέλουν ν' αλλάξουν αυτή την αποθαρρυντική αντιμετώπιση και, αντί γι' αυτήν, να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους, πρέπει να δείξουν διάθεση και να καταβάλουν προσπάθεια.
Δεχθείτε τα όπως είναι
Η προσπάθεια των γονέων θα πρέπει να κατευθύνεται προς την πλήρη αποδοχή των παιδιών τους, γι' αυτό που είναι κι όχι γι' αυτό που θα' θελαν οι ίδιοι να είναι.
Αν θέλουμε τα παιδιά μας να πιστέψουν ότι αξίζουν, πρέπει ειλικρινά να τα δεχτούμε όπως είναι με όλες τις ατέλειες τους. Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι επιμένοντας να κατακρίνουν τις ατέλειες των παιδιών τους, θα τα βοηθήσουν να βελτιωθούν. Στην πραγματικότητα, αυτή η αντιμετώπιση φέρνει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα. Τα παιδιά αποθαρρύνονται. Επιπλέον, όμως, υπάρχει πλήθος συμπεριφορών που αποθαρρύνει τα παιδιά, π.χ. όταν δίνουμε σημασία στις "μαρτυρίες". Τα παιδιά χρησιμοποιούν τις "μαρτυρίες" για να φανούν καλά ή για να εκδικηθούν. Οι μαρτυριάρηδες πετυχαίνουν το σκοπό τους χρησιμοποιώντας το τελευταίο τους όπλο: τους γονείς.
Ενθαρρύνετε, μην επαινείτε
Ένας γονιός που ενθαρρύνει παύει να κάνει στο παιδί αρνητικές παρατηρήσεις. Όταν προκύπτουν προβλήματα, χρησιμοποιεί μεθόδους που δείχνουν σεβασμό στο παιδί. Επιπλέον, για ν' αποκτήσει το παιδί αυτοπεποίθηση και για να πιστέψει στον εαυτό του και τις ικανότητες του, θα πρέπει πρώτα απ' όλα να πιστέψετε εσείς σ' αυτό. Λίγα παιδιά μαθαίνουν να πιστεύουν στον εαυτό τους, αν οι γονείς τους δεν πιστέψουν σ' αυτά. Πρέπει να είμαστε συνέχεια έτοιμοι να τονίζουμε τις θετικές πλευρές των προσπαθειών τους. Κι εδώ θα πρέπει να γίνει μια διάκριση της ενθάρρυνσης από τον έπαινο. Δεν πρόκειται για το ίδιο πράγμα, ούτε έχει τα ίδια αποτελέσματα. Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι όταν επαινούν τα παιδιά τους, τα ενθαρρύνουν. Διότι με την πρώτη ματιά, ο έπαινος και η ενθάρρυνση μοιάζουν. Βέβαια, δεν είναι καθόλου έτσι, διότι ο έπαινος είναι ένα είδος ανταμοιβής. Καλλιεργεί ένα αίσθημα ανταγωνισμού. Από την άλλη πλευρά, η ενθάρρυνση δίνεται για την προσπάθεια ή για τη βελτίωση, όσο μικρή και ελάχιστη κι αν είναι. Και αυτή ακριβώς είναι που θα πρέπει να μάθετε να τους παρέχετε.