Πώς συγκεκριμένα μας βοηθούν ψυχικά οι «καλές» ορμόνες και πώς ζημιωνόμαστε ψυχικά όταν αυτές τις στερούμαστε; Η ψυχή και το σώμα μιλάνε μεταξύ τους με τη γλώσσα των ορμονών. Δεν υπάρχει κάτι που να συμβαίνει στην ψυχική σφαίρα και να μην επηρεάζει τις ορμόνες μας. Από την άλλη, κάθε ορμονική αλλαγή έχει άμεσες συνέπειες στον ψυχισμό μας. Μπορεί οι αξίες της ζωής μας να είναι κάτι που το επιλέγουμε απόλυτα, αλλά η διάθεση, η ζωτικότητα και η ψυχική αντοχή μας καθορίζονται από τις ορμόνες μας.

Στα προηγούμενα μέρη αναλύθηκε το μείζον θέμα της επάρκειας σε κορτιζόλη που είναι η ενέργεια στις μπαταρίες μας, η δύναμή μας σωματικά και ψυχικά να χειριζόμαστε όμορφα και γλυκά τη σωματική ή ψυχική καταπόνηση, δηλαδή το στρες. Εξηγήθηκαν οι ασύλληπτα σπουδαίες συνέπειες για όλη την υγεία μας τόσο της έλλειψης όσο και της περίσσειας κορτιζόλης καθώς και το επικίνδυνο παιχνίδι που παίζεται με την άλλη ορμόνη του στρες, την αδρεναλίνη, και τις ηλεκτρικές εκκενώσεις που αυτή συνεπάγεται. Όμως η υπόθεση του αντιστρές και των ορμονών που εμπλέκονται σε αυτό μόλις που αρχίζει με την κορτιζόλη και την αδρεναλίνη. Καθεμία από τις άλλες κύριες ορμόνες μας μάς υποστηρίζει ψυχικά με το δικό της ιδιαίτερο τρόπο και μας βοηθάει να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά το στρες.

Είναι σημαντικό να καταλάβετε ότι όσα θα διαβάσετε παρακάτω αφορούν το τι στερούμαστε και τι ωφελούμαστε ψυχικά όταν διορθωθούν οι ορμονικές ελλείψεις μας και αποκατασταθούν τα ιδανικά επίπεδα αυτών των ορμονών μέσα μας. Δεν αφορούν το τι συμβαίνει όταν έχουμε ή μας δώσουν υπερβολικές ποσότητες ορμονών, και μάλιστα «πειραγμένες» (που στην πραγματικότητα είναι δυνητικώς τοξικά φάρμακα και όχι ορμόνες), δηλαδή όχι πανομοιότυπες με τις φυσικές ορμόνες που παράγουμε οι ίδιοι. Στην ουσία αυτό είναι ντοπάρισμα που ανατρέπει την ορμονική ισορροπία, φθείρει την υγεία και δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την ισορροπημένη φυσική προσέγγιση της ιατρικής αντιγήρανσης που διορθώνει τεκμηριωμένες ορμονικές ελλείψεις.

Ας αρχίσουμε από το θυρεοειδή και την ψυχή. Θυρεοειδική ανεπάρκεια συνεπάγεται κακή διάθεση έως κατάθλιψη και άγχος από το ξύπνημα (αργότερα σοβαρές ψυχικές νόσους), φοβίες, λιγότερο συχνά κρίσεις πανικού. Επίσης ληθαργικότητα όταν δεν είμαστε σε κίνηση, διαταραχές ύπνου και πεσμένη ερωτική διάθεση. Χαμηλά επίπεδα DHEA οδηγούν αναπόφευκτα σε ψυχική αστάθεια, κατάθλιψη, αίσθημα ότι γερνάς πρόωρα, πεσμένη ερωτική διάθεση και υποβαθμισμένους οργασμούς, ιδίως στις γυναίκες.

Έλλειψη προγεστερόνης κάνει τις γυναίκες πολύ νευρικές, εριστικές ή/και ευσυγκίνητες, πάντοτε αλλά εντονότερα πριν ή κατά την περίοδο. Έλλειψη οιστρογόνων αποστερεί τη γυναίκα από ψυχική ορμή και δύναμη και φέρνει κατάθλιψη με υποτονικότητα και έλλειψη ενέργειας στη σωματική δραστηριότητα. Επίσης μειώνει την ερωτική διάθεση και την ποιότητα των οργασμών.
Έλλειψη τεστοστερόνης (σε άνδρες και γυναίκες) σημαίνει εύκολα κόπωση στην προσπάθεια, εύκολα πανικούς και άγχος, έντονη έλλειψη ερωτικής διάθεσης και μεγάλη υποβάθμιση της σεξουαλικής λειτουργικότητας και των οργασμών. Επίσης στους άνδρες φουντώματα και εφιδρώσεις (και τη νύχτα με διαταραχή του ύπνου) και διάφορες φοβίες, ευσυγκινησία και πολύ απότομες αντιδράσεις με εριστικότητα. Τα ίδια προκαλούν στους άνδρες τα υψηλά οιστρογόνα. Έλλειψη ωκυτοκίνης σε άνδρες και γυναίκες σημαίνει απουσία οργασμών.
Έλλειψη αυξητικής ορμόνης σημαίνει απώλεια του αισθήματος ελέγχου πάνω στη ζωή σου, αίσθημα έντονης γήρανσης και ψυχικής αποσύνθεσης, συνεχής ψυχική κόπωση, αισθήματα υποταγής και δειλία, κακός χειρισμός του στρες με τάσεις φυγής και απόσυρσης, συνεχής απασχόληση με μικρότητες και έλλειψη ρομαντισμού.

Τα μυστικά μακροβιότητας των αιωνόβιων

Ποια είναι τα μυστικά που κρύβονται πίσω από τα μακροβιότητα των αιωνόβιων; Ποιες μικρές βελτιώσεις στον τρόπο ζωής μας μπορούν να προλάβουν ή να καθυστερήσουν σχεδόν 50% των ετήσιων θανάτων; Οι επιστημονικές έρευνες τεκμηριώνουν ότι η ορμονικά ανόητη διατροφή, η έλλειψη ορμονικά έξυπνης άσκησης, το κάπνισμα και το αλκοόλ συμβάλλουν στους περισσότερους θανάτους. Άλλες τροποποιήσιμες συμπεριφορές που συντελούν στην θνησιμότητα του 50% είναι τα μικρόβια (ή καλύτερα το πεσμένο αμυντικό σύστημα), οι τοξικοί παράγοντες, η χρήση όπλων, η σεξουαλική συμπεριφορά, τα αυτοκινητιστικά ατυχήματα και η παράνομη χρήση ναρκωτικών.

Τι κερδίζουμε σταματώντας το κάπνισμα; Από 2 έως 8 χρόνια ποιοτικής ζωής, ανάλογα με το πόσο και για πόσο καπνίζαμε. 41% μείωση της συνολικής θνησιμότητας στους άνδρες που το διακόπτουν, ενώ εκείνοι που το συνεχίζουν έχουν διπλάσια ποσοστά θνησιμότητας συγκριτικά με τους μη καπνιστές. Τα πράγματα είναι πιο μαύρα για τις καπνίστριες. Ένα γυναικείο τσιγάρο ίσον τέσσερα ανδρικά από πλευράς συνεπειών. Όλο και περισσότερες γυναίκες που καπνίζουν σήμερα θα ακούσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους ότι έχουν καρκίνο, πολύ περισσότερες από τις 38 στις 100 που είναι το τρέχον ποσοστό.

Ποιες είναι τώρα οι καθημερινές συνήθειες που θα μας κάνουν να ζήσουμε περισσότερο και καλύτερα; Δραστήριοι άνθρωποι όπως οι αιωνόβιοι που εξακολουθούν να εργάζονται αποτελούν καλά παραδείγματα ανθρώπων που έζησαν πολύ μάλλον χάρις σε έναν καλύτερο τρόπο ζωής. Ποια είναι λοιπόν αυτά τα χαρακτηριστικά του τρόπου ζωής που βοηθούν στη μακροβιότητα και μας τα υπογραμμίζουν οι αιωνόβιοι;

Λίγο σωματικό λίπος: Οι αιωνόβιοι είναι λεπτοί, ιδίως οι άνδρες. Η παχυσαρκία σπανίζει εξαιρετικά. Καλή διανοητική ικανότητα: 30% των αιωνόβιων δεν είχαν καθόλου διανοητική δυσλειτουργία. Απουσία καπνίσματος: Ιστορικό σημαντικού καπνίσματος σπανίζει. Λιτοδίαιτοι: Η πλειονότητα τρώει ελαφρά καταναλώνοντας σχετικά λίγο κρέας (80% έπινε περιστασιακά αλκοόλ). Ξυπνούν νωρίς και τους αρέσει να εργάζονται υπαίθρια. Οι περισσότεροι κοιμούνται εξαιρετικά καλά περίπου οκτώ ώρες. Απουσία ασθενειών ή λίγες ασθένειες. Ελάχιστοι ανέφεραν πολλές ασθένειες. Οι περισσότερες αιωνόβιες είχαν μεγαλώσει σε μεγάλες οικογένειες. Οι περισσότεροι ζούσαν στην εξοχή και σε δροσερό κλίμα. Οι περισσότεροι ζούσαν σε ένα θετικό κοινωνικό περιβάλλον (καλή οικογενειακή υποστήριξη, φιλικότητα, πολλοί φίλοι). Ζούσαν σε οικογένειες με αλληλεγγύη και υποστήριξη της αυτοεκτίμησης. Ήταν έγγαμοι σε μεγαλύτερο ποσοστό από το μέσο όρο. Οι αιωνόβιοι ωφελούνται από ένα υψηλότερο εισόδημα και ανήκουν σε ένα υψηλότερο κοινωνικό επίπεδο.

Η μακρόβια προσωπικότητα έχει χαρακτηριστικά που μετριάζουν τις αναπόφευκτες σωματικές και συναισθηματικές καταπονήσεις. Τα τυπικά αυτά χαρακτηριστικά είναι:
- Υψηλή μετρήσιμη ευφυία.
- Υψηλότερη εκπαίδευση.
- Εξαιρετικά πεισματικός χαρακτήρας με ισχυρή δύναμη θέλησης.

Αισιοδοξία και θετικότητα: Οι αιωνόβιοι προσδοκούν να έχουν καλή υγεία ως μια φυσιολογική κατάσταση στο μέλλον. Υγιεινός ρυθμός ζωής: Οι αιωνόβιοι ακολουθούν τους φυσικούς κύκλους ημέρας και νύχτας μέσα στο έτος. Τακτικός και ικανοποιητικός ύπνος (έξι με οκτώ ώρες). Αποφεύγουν φάρμακα, αλκοόλ, κάπνισμα. Καλύτερες στάσεις απέναντι στο στρες: Ποικίλες σωματικές δραστηριότητες, αποφυγή εξάντλησης, μονοφασική συμπεριφορά, προσευχή, μια μεγάλη βόλτα στο τέλος της ημέρας, παιχνίδι για χαλάρωση. Γελάνε εύκολα, έχουν χιούμορ. Αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα, αντί να τα παρατάνε και να χάνουν δύναμη θέλησης. Έχουν εντονότερη σεξουαλική δραστηριότητα και πιο φιλελεύθερες απόψεις πάνω στη σεξουαλικότητα. Δεν βγαίνουν σε πραγματική σύνταξη: Συνεχίζουν να εργάζονται, συχνά κάνοντας μια άλλη εργασία. Δείχνουν έντονη προτίμηση για εργασία με τακτοποιημένο τρόπο ζωής που είναι τακτική και επιφυλάσσει μια ευχάριστη ρουτίνα, σχετικά ελεύθερη από στρες. Ποιοτικό έργο: Εστιάζουν στην ποιότητα αντί για την ποσότητα ή την ταχύτητα εκτέλεσης. Έχουν την τάση να χωρίζουν το έργο τους σε τμήματα σχετικά μικρής διάρκειας που μπορούν να επιτευχθούν εύκολα. Αν ο ρυθμός εργασίας δεν είναι ικανοποιητικός, ξανασχεδιάζουν και ξαναοργανώνουν το πρόγραμμα. Εργάζονται πάνω σε ένα σημαντικό μεγάλο έργο κάθε φορά. Σπανίως επιβάλλουν στους εαυτούς τους χρονικούς περιορισμούς και προθεσμίες.