Είστε σε θέση διαχειριστείτε σωστά τον προϋπολογισµό σας και να αποφύγετε το άγχος στο τέλος του µήνα; Θέστε τον προϋπολογισμό σας υπό έλεγχο
Στόχος του άρθρου δεν είναι να σας διδάξει πώς να διαχειρίζεστε τα οικονοµικά του σπιτιού σας, αλλά να σας δώσει απλώς µερικές συµβουλές σχετικά µε τον προγραµµατισµό και τον έλεγχο των εξόδων σας που θα σας επιτρέψουν να διαχειριστείτε σωστά τον προϋπολογισμό σας και να αποφύγετε το άγχος στο τέλος του µήνα.
► Τα µέρη του προϋπολογισµού: τα έσοδα
Πριν υποκύψετε στον πειρασµό µιας αγοράς, πρέπει να σκεφτείτε, αν µπορείτε πραγµατικά να διαθέσετε το απαιτούµενο ποσό.
Αυτό απαιτεί την κατάρτιση ενός προϋπολογισµού εσόδων-εξόδων. Το πρώτο βήµα είναι να προσδιορίσετε τις σταθερές σας πηγές εισοδήµατος (τα έσοδα) και τις τακτικές σας οικονοµικές υποχρεώσεις (τα έξοδα).
Το εισόδηµά σας είναι το σύνολο των χρηµάτων που λαµβάνετε εντός συγκεκριµένης περιόδου από διάφορες πηγές:
- Έσοδα από επαγγελµατική δραστηριότητα: µισθοί, αµοιβές, δώρο Χριστουγέννων, µπόνους, συµµετοχή εργαζοµένων επί των κερδών κλπ.
- Επιδόµατα: οικογενειακό επίδομα, επίδομα ανεργίας.
- Συντάξεις: γήρατος, αναπηρίας.
- Λοιπά έσοδα: έσοδα από τοποθετήσεις χρηµάτων (τόκοι...), ενοίκια…
► Τα μέρη του προϋπολογισμού: τα έξοδα
Τα έξοδα κατατάσσονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: πάγια, τρέχοντα και περιστασιακά.
Τα πάγια έξοδα είναι αναπόφευκτα έξοδα που πρέπει να καταβάλλονται σε δεδομένες χρονικές στιγμές:
- Φορολογία: δημοτικά τέλη, φόροι εισοδήματος...
- Κατοικία: ενοίκιο, λογαριασμοί ρεύματος, τηλεφώνου, νερού, κοινόχρηστων…
- Ασφάλιση: κατοικίας, αυτοκινήτου, ασθενείας, ζωής...
- Διάφορα έξοδα: φύλαξης παιδιών, δίδακτρα σχολείων και φροντιστηρίων…
- Μεταφορές: βενζίνη, εισιτήρια, μέσων μαζικής μεταφοράς...
- Δόσεις: δάνεια, πιστωτικές κάρτες...
- Τόκοι: τόκοι από στεγαστικά δάνεια, καταναλωτικά δάνεια...
- Διατροφή: προς πρώην σύζυγο.
Υπάρχουν και άλλες τακτικές υποχρεώσεις. Σκεφτείτε, καλά και καταγράψτε όλα σας τα πάγια έξοδα.
Τα τρέχοντα έξοδα είναι τα έξοδα, που κάνουμε συχνά ή και ακόμα καθημερινά. Αυτά, όμως, τα έξοδα μπορούν να περιοριστούν, ή να εκλογικευτούν, αν πιστεύουμε ότι είναι πολύ υψηλά, ακόμα και να διακοπούν. Τέτοια έξοδα είναι:
- Διατροφή
- Προϊόντα προσωπικής φροντίδας
- Συντήρηση σπιτιού
- Υγεία
- Ένδυση/υπόδυση
- Διασκέδαση
- Ταξίδια
- Καλλωπισμός
Τα περιστασιακά ή έκτακτα έξοδα είναι τα έξοδα, που προκύπτουν, ξαφνικά και για τα οποία πρέπει, πάντοτε, να προβλέπουμε να έχουμε κάποια χρήματα αποταμιευμένα. Τέτοια έξοδα είναι:
- Επισκευές (κατοικίας, αυτοκινήτου κ.λπ.)
- Αγορά/αντικατάσταση συσκευών
- Αγορά/αντικατάσταση επίπλων
- Δώρα.
Υπολογίστε τις οικονομικές σας δυνατότητες
Για να προχωρήσετε στην υλοποίηση ενός σχεδίου µε σιγουριά, πρέπει να γνωρίζετε τις οικονοµικές σας δυνατότητες, δηλαδή, να υπολογίσετε αν θα έχετε χρήματα, ώστε να αντιμετωπίσετε τις δαπάνες σας, μέχρι να εισπράξετε τον επόμενο μισθό σας, στο τέλος του µήνα. Ο στόχος των πληροφοριών που ακολουθούν είναι να σας βοηθήσουν σε αυτό το εγχείρημα.
► Προϋπολογισμός εσόδων-εξόδων
Έχετε δύο δυνατότητες:
1) να αποταµιεύσετε έως ότου συγκεντρώσετε το ποσό που χρειάζεται,
2) να καταφύγετε στο δανεισμό για να πραγµατοποιήσετε αµέσως το σχέδιό σας.
Ωστόσο, η δεύτερη λύση ενέχει κινδύνους γι’ αυτό και απαιτεί περίσκεψη. Πρέπει να είστε βέβαιοι ότι µπορείτε να καταβάλλετε τις συχνά πολυετείς δόσεις.
Θέστε στον εαυτό σας τα ακόλουθα ερωτήµατα:
το αγαθό που σχεδιάζετε να αγοράσετε είναι πραγµατικά αναγκαίο;
µήπως η ανακαίνιση µπορεί να αναβληθεί;
το κόστος του ταξιδιού που ονειρεύεστε είναι λογικό;... Στη συνέχεια, εξετάστε τις οικονοµικές σας δυνατότητες.
► Βήμα προς βήμα
Προκειμένου να προσδιορίσετε τις οικονομικές σας δυνατότητες πρέπει να καταρτίσετε έναν προϋπολογισμό εσόδων-εξόδων.
Αν τα έσοδα σας είναι λιγότερα από τα έξοδά σας (αρνητικό υπόλοιπο), θα αντιμετωπίσετε οικονομικές δυσκολίες. Συνεπώς, πρέπει να αποφύγετε κάθε μορφή δανεισμού στο άμεσο μέλλον και να τακτοποιήσετε τις τυχόν καθυστερημένες πληρωμές, όσο το δυνατό πιο γρήγορα. Αυτό προϋποθέτει τη μείωση των τρεχουσών δαπανών σας.
Αν τα έσοδα σας είναι ίσα με τα έξοδά σας (μηδενικό υπόλοιπο), είναι προτιμότερο να αναβάλετε τον δανεισμό και κατά συνέπεια τη σχεδιαζόμενη αγορά.
Τέλος, αν τα έσοδά σας είναι περισσότερα από τα έξοδά σας (θετικό υπόλοιπο), διαθέτετε σχετική οικονομική άνεση και μπορείτε να καταφύγετε στον δανεισμό.
Σε κάθε περίπτωση, φροντίστε η μηνιαία δόση για την αποπληρωμή του ποσού να μην αντιστοιχεί στο σύνολο του μηνιαίου σας υπολοίπου. Το ιδανικό είναι να έχετε πάντα ένα περιθώριο ασφαλείας για την κάλυψη απρόβλεπτων εξόδων.
Σημείωση: Αν η μηνιαία δόση υπερβαίνει το 40% του καθαρού σας εισοδήματος (αυτού που μένει αφού αφαιρέσετε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές) δεν πρέπει να προσφύγετε στο δανεισμό. Αυτό το ποσοστό φυσικά ισχύει για εισοδήματα άνω των 2.000 ευρώ. Όσο μικρότερο είναι το εισόδημά σας, τόσο χαμηλότερο πρέπει να είναι αυτό το ποσοστό.
