Η σημερινή καταναλωτική κοινωνία έχει γίνει τόσο πολύπλοκη που πολλές φορές νιώθουμε ότι χρειαζόμαστε πτυχίο Νομικής για να μπούμε σε ένα κατάστημα! Για όποιο προϊόν κι αν αγοράσουμε, από γυαλιά ηλίου μέχρι πιάτα, υπάρχουν κανόνες σχετικά με την επισκευή, την επιστροφή ή την αποζημίωση. Οι παρακάτω πληροφορίες για τα καταναλωτικά σας δικαιώματα, θα σας βοηθήσουν να χειρίζεστε αποτελεσματικά καταστάσεις όπως η επιστροφή προϊόντων, η αίτηση αποζημίωσης και πολλές άλλες.
Δημοπρασίες Στις δημοπρασίες πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί γιατί τα πράγματα μπορεί να μην είναι όπως φαίνονται και μόλις χτυπήσει το σφυρί δεν υπάρχει γυρισμός.
Στις δημοπρασίες, σε αντίθεση με τα καταστήματα, ο οίκος δημοπρασίας μπορεί να μην φέρει ευθύνη για την ποιότητα των προϊόντων. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να κάνετε την έρευνά σας πριν βρεθείτε σε μια δημοπρασία. Προσπαθήστε να εξακριβώσετε εάν ο οίκος δημοπρασίας διατίθεται να σας βοηθήσει σε περίπτωση που προκύψει κάποιο πρόβλημα με τα προϊόντα που θα αγοράσετε.
Μελετήστε προσεκτικά τους καταλόγους.
Περιεργαστείτε τα προϊόντα για τα οποία ενδιαφέρεστε πριν την έναρξη της δημοπρασίας.
Διερευνήστε τις λεπτομέρειες της πώλησης, όπως η αμοιβή του οίκου δημοπρασίας, την κατοχυρωμένη τιμή, πότε και πού πρέπει να πληρώσετε και πότε πρέπει να παραλάβετε τις αγορές σας.
Αγορές στο εξωτερικό Σύμφωνα με τη βασική αρχή της ΕΕ, ισχύει πάντα η νομοθεσία της χώρας στην οποία πραγματοποιείται η αγορά. Εάν ταξιδέψετε στην Ιταλία και αγοράσετε εκεί ένα ρολόι, τότε ο Ιταλικός νόμος θα προσδιορίσει τι πρέπει ή τι μπορείτε να κάνετε στην περίπτωση που σπάσει ή χαλάσει. Αλλά εάν αγοράσετε αυτό το ιταλικό ρολόι στην Ελλάδα, τότε θα ισχύσει ο ελληνικός νόμος.
Όμως τι συμβαίνει όταν η αγορά πραγματοποιείται στο διαδίκτυο; Σε αυτή την περίπτωση θα ισχύσει ο νόμος της χώρας στην οποία κατασκευάστηκε το προϊόν - εκτός και αν ο δικτυακός τόπος απευθύνεται μόνο σε καταναλωτές κάποιας συγκεκριμένης χώρας. Οπότε, εάν αγοράσετε το ρολόι από ένα Ιταλικό δικτυακό τόπο, θα ισχύσει ο ιταλικός νόμος. Εάν όμως ο Ιταλός επιχειρηματίας έχει δημιουργήσει αυτό τον δικτυακό τόπο για να προσελκύσει αποκλειστικά Βέλγους καταναλωτές, τότε θα ισχύσει ο Βελγικός νόμος.
Συμβουλή: Το γεγονός ότι οι δικτυακοί τόποι έχουν διευθύνσεις όπως www.παράδειγμα.it ή www.παράδειγμα.de (κατάληξη de ή it) δεν σημαίνει ότι απαραίτητα η επιχείρηση βρίσκεται στην Ιταλία ή Γερμανία. Προσπαθήστε να βρείτε στον δικτυακό τόπο μία ταχυδρομική διεύθυνση για να το εξακριβώσετε.
Προκαταβολές Κάποιες φορές ζητούνται προκαταβολές όταν αγοράζετε κάτι ακριβό, το οποίο δεν είναι άμεσα διαθέσιμο. Η προκαταβολή λειτουργεί ως διαβεβαίωση για τον πωλητή ότι δεν θα αλλάξετε γνώμη για την αγορά του προϊόντος και διαβεβαιώνει εσάς ότι το προϊόν δε θα πουληθεί σε κάποιον άλλο. Αλλά εάν η εταιρεία σας εξαπατήσει, τότε θα πρέπει να ξεχάσετε την προκαταβολή σας καθώς και το προϊόν που σκοπεύατε να αγοράσετε. Επομένως, πριν δώσετε μια προκαταβολή θα πρέπει να σιγουρευτείτε ότι η εταιρία δεν πρόκειται να χρεοκοπήσει (δικτυακοί τόποι ανάλυσης πίστωσης εταιριών), ή ελέγξτε εάν είναι μέλος κάποιας εμπορικής ένωσης.
Εάν δώσετε μια προκαταβολή, να απαιτήσετε μια απόδειξη με το όνομα της εταιρίας, τη διεύθυνση και την ημερομηνία πληρωμής.
Ελέγξτε εάν μπορεί να σας επιστραφεί η προκαταβολή και εάν γίνεται, μάθετε υπό ποιες συνθήκες.
Εάν η εταιρία χρεοκοπήσει, είναι πολύ πιθανόν η προκαταβολή σας να πάει χαμένη.
Πώληση από απόσταση Η πώληση από απόσταση αφορά κάθε αγορά που κάνετε όταν δεν βλέπετε από κοντά το προϊόν πριν το αγοράσετε: μέσω τηλεφώνου, ταχυδρομείου ή διαδικτύου. Παρόλο που οι αγορές πραγματοποιούνται από απόσταση, ως καταναλωτής έχετε τα εξής δικαιώματα για προστασία:
Σύμφωνα με τον Κανονισμό της ΕΕ για την Πώληση από Απόσταση (EU Distance Selling Directive), έχετε ένα επταήμερο μέσα στο οποίο μπορείτε να ακυρώσετε μία παραγγελία χωρίς να δικαιολογηθείτε και τα χρήματά σας θα επιστραφούν (υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις όπως οι οργανωμένες διακοπές).
Έχετε το δικαίωμα να ζητήσετε πλήρες και ξεκάθαρες πληροφορίες για τα προϊόντα πριν τα αγοράσετε.
Έχετε το δικαίωμα στην επιστροφή χρημάτων, εάν τα προϊόντα δεν παραδοθούν την ορισμένη ημερομηνία ή το αργότερο σε 30 ημέρες εάν δεν έχει οριστεί ημερομηνία.
Πωλήσεις στην πόρτα Όταν κάποιος σας χτυπήσει την πόρτα ζητώντας σας να αγοράσετε κάτι, εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι είστε σπίτι σας και χαλαρώνετε. Γι' αυτό ακριβώς θα πρέπει να είστε σε επαγρύπνηση.
Πριν υπογράψετε οτιδήποτε, διαβάστε προσεκτικά και βεβαιωθείτε ότι έχετε κατανοήσει όσα αναγράφονται.
Κρατήστε ένα αντίγραφο όσων εγγράφων υπογράψετε.
Ενημερωθείτε για τα δικαιώματά σας σε περίπτωση ακύρωσης του συμβολαίου.
Συγκρίνετε το τι προσφέρει ο πωλητής με αυτό που θα μπορούσατε να αγοράσετε στα καταστήματα.
Εάν ο πωλητής σας επισκέφτηκε χωρίς να του ζητηθεί από εσάς, έχετε προθεσμία επτά ημέρες για να αλλάξετε γνώμη και να ακυρώσετε το συμβόλαιο ή την αγορά σας (αλλά υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις).
Ψευδείς Ισχυρισμοί Είναι παράνομο για έναν πωλητή να κάνει ψευδείς ισχυρισμούς ή υπερβολικές δηλώσεις για προϊόντα και υπηρεσίες. Για παράδειγμα, εάν μία τσίχλα παρουσιάζεται ως "χωρίς ζάχαρη", τότε θα πρέπει να ισχύει ακριβώς αυτό.
Έρευνα Αγοράς Όπου και να κάνετε τις αγορές σας - στα καταστήματα ή στο διαδίκτυο - πρέπει να κάνετε μια έρευνα αγοράς ώστε να επιλέξετε την καλύτερη προσφορά. Για τις αγορές στο διαδίκτυο υπάρχει ένα πλεονέκτημα λόγω της ύπαρξης δικτυακών τόπων με σιγκρίσεις τιμών. Αυτοί οι δικτυακοί τόποι περιέχουν καταλόγους από διευθύνσεις δικτυακών τόπων στους οποίους μπορείτε να βρείτε το προϊόν που σας ενδιαφέρει. Κάποιοι δικτυακοί τόποι κατηγοριοποιούν τον κατάλογο κατά τη τιμή ή κατά "προτίμηση πελατών" (retail reting). Αυτή η "προτίμηση πελατών" προσφέρει πληροφορίες για τον κατασκευαστή - αναφορικά με τις υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης, παράδοσης και γενικότερης ικανοποίησης των πελατών.
Πωλήσεις ιδιωτών Πριν αγοράσετε από ιδιώτη να έχετε υπόψη σας ότι τα δικαιώματά σας δεν θα είναι τα ίδια με αυτά που έχετε όταν κάνετε αγορές από καταστήματα. Παρόλο που τα προϊόντα που αγοράζονται από κάποιον ιδιώτη πρέπει να είναι ακριβώς αυτό που έχει δηλωθεί ότι είναι, δεν είναι απαραίτητο ότι θα βρίσκονται σε άψογη κατάσταση. Για παράδειγμα σε ένα κινητό να μην λειτουργούν όλα τα πλήκτρα. Εάν αγοράσετε κάτι υπό ψευδείς ισχυρισμούς, δηλαδή ο πωλητής σας παραπληροφόρησε για την πραγματική κατάσταση του προϊόντος, τότε μπορείτε να ασκήσετε μήνυση. Όμως η έκβαση της μήνυσης θα εξαρτηθεί από το εάν θα μπορέσετε να αποδείξετε τις κατηγορίες σας, γεγονός που πολλές φορές είναι δύσκολο έως και αδύνατο.
Καλέστε κάποιον μαζί σας ως μάρτυρα στις συζητήσεις με τον πωλητή, πριν και μετά την αγορά.
Ζητήστε μια γραπτή αναφορά των λεπτομερειών για το προϊόν.
Ζητήστε μια απόδειξη η οποία να αναφέρει το όνομα του πωλητή, την ημερομηνία, το ποσό και μία περιγραφή του προϊόντος.
Να είστε προσεκτικοί γιατί κάποιοι έμποροι παρουσιάζονται ως ιδιώτες πωλητές, οι οποίοι προσπαθούν να πουλήσουν ελαττωματικά προϊόντα εκμεταλλευόμενοι τα μειωμένα σας δικαιώματα.
