Ti είναι η υπογλυκαιμία; Ο οργανισμός για την επιβίωση του και τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου χρησιμοποιεί την γλυκόζη ως την αναγκαία πηγή ενέργειας. Τα φυσιολογικά επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα είναι 70-110 mg/dl. Με τον όρο υπογλυκαιμία εννοούμε την κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα της γλυκόζης, δηλ. του σακχάρου στο αίμα μειώνονται κάτω του φυσιολογικού.
Τί προκαλεί την υπογλυκαιμία; Η υπογλυκαιμία είναι ένα από τα συχνότερα προβλήματα στην καθημερινή αντιμετώπιση και θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη. Οι κυριότερες αιτίες που την προκαλούν είναι: — Πρόσληψη ανεπαρκούς ποσότητας υδατανθράκων στα κύρια ή ενδιάμεσα γεύματα, η καθυστερημένη πρόσληψη των γευμάτων αυτών, ή η παράλειψη τους. — Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. — Έντονη, μη προγραμματισμένη, σωματική άσκηση ή δραστηριότητες. — Υπερβολική δόση ινσουλίνης ή αντιδιαβητικών δισκίων.
Ποια είναι τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας; Τα αρχικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας που συνήθως εμφανίζονται όταν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα πέσουν κάτω από 50 mg/dl, μπορεί να είναι ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα: — ταχυκαρδία, — εφίδρωση, — έντονο αίσθημα πείνας, — πόνος στη κοιλιά, — μούδιασμα γύρω από το στόμα, — ζαλάδα, — πονοκέφαλος, — τρέμουλο, — αδυναμία και κούραση, — άσχημη διάθεση, — αδυναμία συγκεντρώσεως.
Ωστόσο η αντίληψη των συμπτωμάτων της υπογλυκαιμίας διαφέρει από άτομο σε άτομο. Ακόμη και στο ίδιο άτομο, μπορεί να είναι διαφορετική ανάλογα με το πόσο έχει μειωθεί η γλυκόζη στο αίμα, ή αν το άτομο αυτό έχει πολλά χρόνια διαβήτη. Εάν συνυπάρχει και διαβητική νευροπάθεια η αντίληψη των συμπτωμάτων μπορεί να απουσιάζει εντελώς. Υπογλυκαιμία χωρίς συμπτώματα μπορεί επίσης να συμβεί τη νύκτα και χαρακτηρίζεται από πονοκέφαλο το πρωί. Σε αυτή τη περίπτωση θα πρέπει να δείτε το γιατρό σας γιατί ίσως χρειαστεί μείωση της δόσης ινσουλίνης ή διαβητικών δισκίων.
Πώς προλαμβάνεται η υπογλυκαιμία; — με τη λήψη της σωστής δόσης ινσουλίνης ή διαβητικών δισκίων και πιθανή αναπροσαρμογή της δοσολογίας ύστερα από οξείες καταστάσεις όπως λοίμωξη ή χειρουργική επέμβαση. — με τη σωστή κατανομή των γευμάτων στο 24ωρο χωρίς να παραλείπετε κανένα κύριο ή ενδιάμεσο γεύμα. — αποφεύγοντας την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. — μειώνοντας τη δόση ή ακόμη και τρώγοντας ένα μικρό γεύμα πριν από περιπτώσεις σωματικής άσκησης ή αυξημένης δραστηριότητας που δεν αποτελούν μέρος ενός καθημερινού προγράμματος. — έχοντας πάντα μαζί σας μερικούς κύβους ζάχαρη ή καραμέλες. Μπορεί να αποφευχθεί η υπογλυκαιμία; Ίσως όχι εντελώς, εφόσον θέλετε και πρέπει ο διαβήτης σας να είναι σωστά ρυθμισμένος και το σάκχαρο αίματος να μην υπερβαίνει το φυσιολογικό, αλλά αν βρείτε την αιτία που την προκαλεί μπορείτε να την κάνετε σπάνια.
Αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας Η καλύτερη αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας είναι η πρόληψη. Εάν ωστόσο εκδηλωθεί υπογλυκαιμία, τα αρχικά συμπτώματα πρέπει να αναγνωριστούν γρήγορα και να αντιμετωπιστούν άμεσα και αποτελεσματικά. Ουσιαστική μπορεί να είναι η βοήθεια των φίλων, συγγενών ή/και συναδέλφων όταν τους έχετε ενημερώσει και ξέρουν τί πρέπει να κάνουν ανάλογα με τη σοβαρότητα της υπογλυκαιμίας.
Ελαφριά Υπογλυκαιμία Αυτή είναι η πιο συνηθισμένη μορφή υπογλυκαιμίας. Μπορεί να αντιμετωπισθεί εύκολα, τρώγοντας ένα-δύο κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη, ή ένα φρούτο, ή δύο μπισκότα, ή πίνοντας ένα χυμό φρούτου. Μετρήστε τη γλυκόζη του αίματος σας για να δείτε πόσο ακριβώς έχει πέσει. Καθίστε κάπου και περιμένετε. Αν τα συμπτώματα επιμένουν, επαναλάβετε σε 10 λεπτά.
Μέτρια Υπογλυκαιμία Εάν τα αρχικά συμπτώματα δεν αντιμετωπισθούν έγκαιρα, ο εγκέφαλος δεν παίρνει την απαραίτητη ποσότητα γλυκόζης και θα προστεθούν και άλλα πιο έντονα συμπτώματα, τα οποία θα είναι αντιληπτά στους γύρω σας αλλά όχι απαραίτητα και σε σας τον ίδιο. Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν σύγχυση, έντονη υπνηλία, εκνευρισμό, επιθετικότητα και γενικά παράξενη συμπεριφορά. Συγγενείς και φίλοι μπορούν εύκολα να μάθουν να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα αυτά και να ενεργούν αμέσως. Πρέπει να είναι ενημερωμένοι ότι πιθανόν να χρειαστεί να σας πιέσουν να φάτε ή να πιείτε κάτι που να περιέχει γλυκόζη έστω και αν εσείς αρνείστε και δεν παραδέχεστε ότι έχετε υπογλυκαιμία. Συνήθως είναι πιο εύκολο και γρήγορο σε αυτό το στάδιο να σας δώσουν γλυκόζη σε υγρή μορφή όπως π.χ. ένα ποτήρι CocaCola, ή μια πορτοκαλάδα. Αφού συνέλθετε, μετρήστε τη γλυκόζη του αίματος για να βεβαιωθείτε ότι έχει επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα.
Βαριά Υπογλυκαιμία Είναι σπάνια περίπτωση. Αν αγνοηθούν τα αρχικά προειδοποιητικά συμπτώματα είναι πιθανόν να υπάρξει απώλεια των αισθήσεων που ίσως συνοδεύεται ακόμη και από σπασμούς γιατί ο εγκέφαλος δεν έχει αρκετή γλυκόζη. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή γιατί η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε κώμα. Στην περίπτωση αυτή είναι απαραίτητη η βοήθεια από συγγενείς ή φίλους χωρίς όμως να χορηγήσουν οτιδήποτε από το στόμα γιατί είναι επικίνδυνο. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος βοήθειας πριν από την παροχή ιατρικής βοήθειας ή τη μεταφορά σε νοσοκομείο είναι μια ένεση γλυκαγόνης υποδορίως ή ενδομυϊκός. Η γλυκαγόνη είναι φυσιολογική ουσία (ορμόνη) του οργανισμού που έχει την ιδιότητα να αυξάνει γρήγορα τη γλυκόζη του αίματος. Η ένεση γλυκαγόνης είναι τελείως ακίνδυνη, και μπορεί να γίνει από τον οποιοδήποτε χωρίς να χρειάζονται ειδικές γνώσεις. Γι' αυτό κάθε διαβητικός πρέπει να έχει οπωσδήποτε γλυκαγόνη πάντα μαζί του. Η διάρκεια δράσης της γλυκαγόνης είναι περίπου μισή ώρα και χρειάζονται περίπου 10 λεπτά για να δράσει. Εάν με την πρώτη ένεση δεν υπάρξει ανταπόκριση μέσα σε 10 λεπτά, πρέπει να γίνει και δεύτερη. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος από υπερβολική δόση. Όταν ανακτήσετε τις αισθήσεις σας κάποιος πρέπει να σας βοηθήσει να πιείτε αμέσως κάτι που να περιέχει γλυκόζη όπως π.χ. ένα χυμό, για να επανέλθετε πλήρως και αποφύγετε κάποια περαιτέρω υπογλυκαιμία.
www.inout.gr
|